Breda – Nassaustad

Posted on mei 31, 2022 by Argusvlinder

Gedurende een hele lange periode in de geschiedenis
van Breda is er al een band met de Nassaus.

Vrij naar Erfgoedweb:

Vanaf de vroege twaalfde eeuw was Breda een machtsbasis voor een reeks adellijke families uit Vlaanderen en Brabant. Breda was strategisch gelegen tussen Holland enerzijds en Brabant en Vlaanderen anderzijds, het lag aan bevaarbaar water én op de grens van het hoge en lage land.
In de veertiende eeuw ontstonden problemen bij de erfopvolging en werd hertog Jan van Brabant heer van Breda. Deze beleende Breda later aan de invloedrijke Willem van Duivenvoorde. Met deze erfenis als voorschot stelde Van Duivenvoorde zijn neef Jan II van Polanen in staat om het land van Breda te kopen van de hertog. Diens zoon was Jan III van Polanen.

De Nassaus

Engelbrecht van Nassau werd heer van Breda door zijn huwelijk op 1 augustus 1403 met de erfdochter van Jan III, Johanna van Polanen. Engelbrecht I van Nassau-Dillenburg was geboren op de Dillenburg.

Dat vieren we ieder jaar met een Nassaudag.
Dit jaar op 6 juni.

In de binnenstad van Breda hangen de vlaggen al uit.

Nieuw beeld in het Begijnhof van Breda

Posted on juni 28, 2011 by Argusvlinder

Het staat er al weer meer dan een jaar
maar voor mij was ze nieuw op deze plaats: Johanna van Polanen.

Tekst bij het beeld
Johanna van Polanen (1392 – 1445) Het beeld van de hand van kunstenares Netty Werkman toont de vrouw van Graaf Engelbrecht I van Nassau, zoals zij met haar echtgenoot op hun grafmonument in de Grote Kerk is weergegeven. Als gevolg van dit huwelijk kwam er voor het eerst een persoon van het geslacht Nassau in Nederland wonen. Johanna was de drijvende kracht achter de bouw van de in 1440 voltooide Wendelinuskapel, tegenwoordig bekend als Waalse Kerk. Nadien, in 1535, verhuisde de 13e-eeuwse Bredase begijnengemeenschap naar de locatie van het huidige begijnhof, gelegen achter deze kerk. Het beeld is bij gelegenheid van de heropening van het Begijnhof na de restauratie van 2007xa0- 2008 op 11 september 2009 onthuld door Mgr. Dr. J.H.J van den Hende, bisschop van Breda.

Netty Werkman: Johanna van Polanen (1392 -xa01445).

Het Begijnhof lag er afgelopen zondag rustig bij.

Grote Kerk Breda: Leest als een boek

Posted on april 25, 2011 by Argusvlinder

Gisteren was ik in de Grote Kerk van Breda.
Er was en is een soort verkooptentoonstelling van drie dagen.
Maar dat was slechts de aanleiding voor het bezoek.
De kerk is prachtig en zeker bij mooi weer net als gisteren.
De zon door de ramen benaderukt iedere keer
nieuwe aspecten van dit prachtig voorbeeld van Brabantse Gotiek.
Twee zaken sprongen het meest in het oog:
de koorbanken en een muurschildering.
Vooral de koorbanken lieten zich vandaag
op een bijzondere manier lezen.

We gaan eens rondkijken.

Zeefdruk van Ton Schulten, Herfst II, 1998.

Een Corneille doet het altijd goed.

De Grote Kerk in Breda is van rond 1410. Dat is kort voor de geboorte van Jheronimus Bosch en bijvoorbeeld Breughel. Van wanneer deze schildering dateerd weet ik niet maar enige inspiratie vanuit deze beroemde schilders kan je niet ontgaan. dit mannetje maakt onderdeel uit van een grote muurschildering van de Heilige Christoffel met het Christuskind op zijn schouders.

Ook deze aap die op z’n kop is afgebeeld is er een deel van.

Dit is de hele muurschildering van de Heilige Christoffel met het Christuskind op zijn schouder.

Wikipedia
Sint-Christoffel Zijn naamdag is 24 juli (voor het Tweede Vaticaans Concilie viel zijn naamdag op 25 juli, omdat dat ook de gedachtenis van Jacobus is, werd Sint-Christoffel een dag verplaatst). In de Orthodoxe Kerk valt zijn feestdag op 9 mei. Sint-Christoffel is de patroonheilige van de reizigers, alle verkeersdeelnemers, timmerlieden, schilders, pelgrims, fruithandelaren, boekbinders, schatgravers, hakebusschutters, hoedenmakers, tuinmannen en kinderen en patroon tegen besmettelijke ziekten, onverwachte dood, de pest, droogte, onweer, hagel, watersnood, vuurrampen, oogziekten, tandpijn en van de bewoners van de stad Roermond.

Het hoofd van de heilige, Christus en de wereldbol.

De Grote Kerk in Breda heeft een groot aantal grafzerken en grafmonumenten. Dit is het grafmonument voor Dirk van Assenelft en zijn vrouw Adriana van Nassau. Het bestaat uit meerdere delen. Hier knielen de overledenen voor een achtergrond die helaas vernield is maar die lijkt op het ‘Laatste oordeel’.

Dit is een tweede deel van het grafmonument van Van Assenelft.

Gerti Bierenbroodspot.

Maar je hoeft je niet te haasten. Er is voldoende voorraad.

Muurschildering met veestapel.

De koorbanken zijn heel mooi.
De mooi gesneden versieringen van de bankjes zijn echter
zwaar beschadigd bij de Beeldenstorm.
Opzij van de banken, aan de kant van waar vroeger het hoofdaltaar
heeft gestaan, is het snijwerk als kapitalen (hoofdletters)
in een Middeleeuws boek.

Uit hout gesneden kapitaal.

Detail: harpspelende engel.

Detail: musicerende engel.

Zelfde foto: als hulp is een vleugel, de plaats waar het hoofd zat en het snaarinstrument benadrukt.

Detail: voorlezende engel.

Nog een kapitaal en dan is het boek bijna uit.

Dit is nog maar de achterkant. Prachtig in het zonlicht. De achterkant van het grafmonument van Engelbrecht I van Nassau.

Grote of Onze Lieve Vrouwe kerk te Breda

Posted on april 15, 2007 by Argusvlinder

Gisteren naar de tentoonstelling geweest van Johan van Gurp.
Deze fotograaf werkte voor Dagblad De Stem en gaat met pensioen.
Toen we dan toch in de kerk waren nog maar wat foto’s gemaakt.
Iedere keer zie je weer nieuwe dingen.
Dat komt vooral omdat het restaureren maar door gaat.

Zo zijn mij deze hoofdjes nooit eerder opgevallen.

Transitombe voor Jan, Bastaard van Nassau.

Deze omschrijving van dit grafmonument komt uit het boekje
‘Bestendige vergankelijkheid’.
Dit boekje gaat over de restauratie van het grafmonument
van Frederik van Renesse.
Maar de omschrijving roept bij mij meer vragen op dat het beantwoord.

Wat is bijvoorbeeld een transi-tombe?

De transi-tombe

Een grafbeeld dat de mens in een zeker staat van ontbinding laat zien.
De vroegste transix92s dateren van de late 14e eeuw.
Transix92s zijn een afspiegeling van een nederigheidsbesef
van de overledenen en een vanitas-boodschap, gericht op de nog levenden.

Deze definitie vond ik op de web site ‘Stenen monumenten’ van Frits Scholten.
De web pagina is onderdeel van een collectie samenvattingen
van cursussen van Open Universiteit Nederland
(http://prevos.net/cultuur/index.htm)

Wie, “Jan, Bastaard van Nassau” precies was kan ik op internet
niet zo snel vinden.
Wel blijkt dat er veel ‘bastaard’ kinderen zijn in de familie van Oranje.

Epitaaf voor Dirk van Assendelft en Adriana van Nassau.

Epitaaf staat origineel voor grafschrift.
Maar wordt later de naam voor rechtopstaande grafmonumenten
tegen zuilen of wanden. (Wikipedia)

Het is jammer dat dit monument zo hoog tegen de muur is aangebracht.
Daardoor kun je het minder goed zien.
Achter Dirk van Assendelft en Adriana van Nassau is een copie
van het Laatste Oordeel te zien. Werkelijk prachtig.

Grafmonument van Jan I van Polanen en twee van zijn drie vrouwen.

Dit is het oudste grafmonument in de Grote Kerk.
De twee vrouwen naast hem zijn eerste vrouw Oeda van Hoorne
en zijn tweede vrouw Machteld van Rotselaar.