Op de laatste dag in Siem Reap bezochten we Banteay Srei
maar ook Bayon. We waren al een keer bij de lachtende gezichten
van Bayon geweest. Maar dat had zo’n indruk gemaakt dat
ik nog een tweede keer naar deze tempel wilde.
Deze keer zag ik niet alleen lachtende gezichten
maar ook de fantastische reliefs.
Het bezoek aan Bayon komt weer in een paar delen
om de reliefs zo goed mogelijk tot hun recht te laten komen.
Veel van de stenen waarin de tempels, reliefs en beelden zijn gemaakt, maken een haast ‘zachte’ indruk. Dat komt waarschijnlijk door de erosie door de jaren heen maaar de steensoort is daar vast ook debet aan.
Bayon is een grote berg van steen. Maar nu een berg met meerdere pieken. Meer een bergmassief. Rond dat bergmassief staan muren om de tempel te scheiden van de ruimtes er om heen. Die muren staan vol met reliefs. Ze vertellen een verhaal van overwinningen, op land en op het water. Je ziet er de natuur, de Khmer, de vijanden. Vrouwen, kinderen, vee en strijders, veel strijders. Te voet of op olifanten of in grote boten. Het is enorm indrukwekkend en het was rond de middag, dus erg warm en benauwd. Maar prachtig!
Voetvolk aangevuurd vanaf de olifant door een commandant.
Een interpretatie van al deze reliefs kan ik niet geven. Hooguit mijn indruk. Het is een wereld die voor je open gaat. Een wereld ver weg in de tijd maar fysiek dicht bij. Wij waren er vier dagen maar je kunt hier jaren doorbrengen en steeds weer nieuwe dingen zien.
Isn’t she lovely? De Asparas zijn te zien bij overgangen van de ene corridor naar de andere.
Maar gelukkig wordt niet iedereen moei van het lopen.
Oorbellen zijn van alle tijden, voor vrouwen en mannen.
Asparas.
De olifantdrijver, de parasol en de bevelhebber.
Strijders in een draf en in dichte rijen.
De olifant als tank.
Ook hier worden de verliezers vertrapt.
Met pijl en boog en speer op een olifant.
De reliefs zijn expliciet en krachtig.
Hij heeft de tegenstander bij de haren.
Genoeg voor nu. Even terug naar de lachende gezichten. Bayon.