Schandaal in Damascus

De tentoonstelling ‘Groeten uit de Oriënt’ bestaat
in jet Huis van het Boek natuurlijk uit veel boeken.
Maar ook andere materialen.
Het wil duidelijk maken hoe onze stereotype beelden
tot stand komen. En, troost je, niet alleen westerlingen
halen stereotypen uit de kast om andere groepen mensen of
landen af te beelden en bespreken.
De tentoonstelling bevat bijvoorbeeld ook een reeks
voorbeelden met bladen uit Turkije. Vermoedelijk gaat
het er in andere delen van de wereld niet anders aan toe.

Maar de tentoonstelling.
De meest gênante voorbeelden heb ik maar achterwege gelaten.

DSC03583HuisVanHetBoekGroetenUitDeOriëntARelandLaReligionDesMahometansExposéeParLeursPropresDocteursDenHaag1721

Een mooie uitklapbare afbeelding van Mekka. A. Reland, La religion des Mahometans exposée par leurs propres docteurs…, Den Haag, 1721.

DSC03584HuisVanHetBoekGroetenUitDeOriëntARelandLaReligionDesMahometansExposéeParLeursPropresDocteursDenHaag1721

DSC03583HuisVanHetBoekGroetenUitDeOriëntARelandLaReligionDesMahometansExposéeParLeursPropresDocteursDenHaag1721 Detail

Detail van de plaat.


DSC03586PierreDanEnSimonDeVriesHistorieVanBarbaryenEnDesZelfdZeeroversAmsterdam1684 01

Nog een boek met een grote plaat. Pierre Dan & Simon de Vries, Historie van barbaryen en des zelfs zeerovers, Amsterdam, 1684.
DSC03586PierreDanEnSimonDeVriesHistorieVanBarbaryenEnDesZelfdZeeroversAmsterdam1684 02

DSC03586PierreDanEnSimonDeVriesHistorieVanBarbaryenEnDesZelfdZeeroversAmsterdam1684 03

Dus het lijkt een plaat met boten maar het onderwerp is veel serieuzer.


DSC03588OlfertDapperAsiaOfNaukeurigeBeschryvingVanHetRijkDesGrootenMogolsEneenGrootGedeelteVanIndiënAmsterdam1672 01

Dit is een fantastisch boek. In de letterlijke betekenis van fantasie. De maker heeft de streken die hij beschreef nooit bezocht. Hij verzamelde informatie van allerlei bronnen en combineerde die. Olfert Dapper, Asia of naukeurige beschryving van het Rijk des Grooten Mogols en een groot gedeelte van Indiën, Amsterdam, 1672.

DSC03588OlfertDapperAsiaOfNaukeurigeBeschryvingVanHetRijkDesGrootenMogolsEneenGrootGedeelteVanIndiënAmsterdam1672 02

DSC03588OlfertDapperAsiaOfNaukeurigeBeschryvingVanHetRijkDesGrootenMogolsEneenGrootGedeelteVanIndiënAmsterdam1672 03


DSC03589MariusBauerEenVizierOpEenKameelEts

Heel wat later volgen deze tekeningen. Ideaal als je de Efteling wilt ontwerpen maar waarheidsgetrouw….. Marius Bauer, Een vizier op een kameel, ets. Eind 19e eeuw.


DSC03590MariusBauerEenSultanEts

Marius Bauer, Een sultan, ets.


DSC03592PaulRodenkoEnAndereVrijmoedigeLiefdesverhalenUit1001NachtOoievaarReeksBertBakkerDenHaag1957-1959

Dat erotiek een rol speelt bij het vormen van de stereotypes maken deze en komende foto’s duidelijk. Paul Rodenko maakte een serie boeken waarvan de titel eindigt met ‘…en andere vrijmoedige liefdesverhalen uit 1001 nacht’. Paul Rodenko, Schandaal in Damascus en andere vrijmoedige liefdesverhalen uit 1001 macht, Ooievaar-reeks, Bert Bakker, Den Haag, 1957 – 1959.


De volgende filmposter haken daar enthousiast op in:

DSC03594FilmposterTheSonOfTheSheikRudolphValentino1926 01DSC03594FilmposterTheSonOfTheSheikRudolphValentino1926 02

The Son of the Sheik, Rudolph Valentino, 1926.


Voor het geval dat we dachten dat dit alleen
in een ver verleden gebeurde:

DSC03594FilmposterValentinoRudolfNureyev1977 01DSC03594FilmposterValentinoRudolfNureyev1977 02

Valentino, Rudolf Nureyev, 1977.


Maar het volgende blijft voor mij
het meest bijzondere voorwerp op ‘Groeten uit de Oriënt’.

DSC03596GroetenUitDeOriëntGebroedersPelHaagscheHopjesLeidenCirca1925CollFelixDeRooy