India 24/25: Delhi, dag 4 – Raj Ghat verbindt mijn stappen

Posted on oktober 30, 2025 by Argusvlinder

Deze dag wilde ik zelf doen. Geen wielen.
Te voet. Alleen. Geen riksja. Geen groep.
Alleen lopen. Alleen kijken.

Vanaf Paharganj liep ik naar het Rode Fort.
Door de ontwakende stad
Een wandeling van al gauw drie kwartier.
De weg ken ik niet.
Google Maps dus, met regelmaat.
Bij eerdere reizen gebruikte ik nog een stadskaart.
Maar nu niet meer.
Ik neem een viaduct om de sporen over te steken en
zie dan de drukte bij New Delhi Railway Station
van boven af.

Kijkend over de schouder van een duif: New Delhi Railway Station.

Het is nog vroeg.
Ik loop door Old Delhi. Het doel: het Rode Fort.
Die foto’s zag je al eerder.

Delhi is een bijzondere plek.

Old Delhi. Smalle straten. Drukte.
Mensen te voet. Naar de tempel. Naar de markt. Naar elkaar.
Alsof je een kleine stad of dorp bezoekt in India.

New Delhi. Auto’s. Motoren. Ze zoeven.
Zoals in elke Aziatische stad.
Daar staan de grote glazen gebouwen. De koloniale villa’s.
Zijn de straten breed en de rotondes talrijk.

Smalle straten. Drukte. Verbaasde gezichten. Geïnteresseerde mensen.
Mensen die meelopen. Handelaren. Eetgelegenheden. Buurtbewoners met dieren.
Kleurrijk. Geurend. Duwend. Toeterend.
Dat is India. Dat bezoek ik graag.

November. Vroeg in de ochtend.
Het plein voor de Lahore Gate is leeg.
De crowd control is enorm verbeterd sinds de eerste keer dat
ik hier was. De ‘verkopers’ en de bedelaars worden
dicht bij het fort niet meer toegelaten.

De gracht rond het Rode Fort.

Er is in het fort een eetgelegenheid in een van de gerenoveerde barakken.
Modern. Smoothies en sandwich in plastic.
Er is ook een kantine waar je buiten kunt gaan zitten.
Ondanks de luchtvervuiling heb ik toch daar gegeten.

Red Fort Complex, Mumtaz Mahal of Chhota Rang Mahal.

Ik besloot die dag, naast het Rode Fort, ook het park te bezoeken
— de plek waar Mahatma Gandhi is gecremeerd

Een eindje lopen. Maar die dag: alles te voet.
Riksja’s zijn overal. Natuurlijk.
Maar lopend zie je meer.
Ik wil ook het India zien tussen de attracties.

Rode Fort, Delhi Gate van Buiten af gezien.

Vanaf Delhi Gate: eerst het Rode Fort.
Daarna: herinneringsparken.
Voor belangrijke personen in de Indiase geschiedenis vanaf
de onafhankelijkheid, zoals Jawaharlal Nehru en Indira Gandhi,
zijn na hun overlijden parken aangelegd.
Het park van Gandhi, Raj Ghat, is geopend voor publiek.

De parken liggen aan de rivier de Yamuna (al moet je dat ruim zien).

Bij de ingang van het park.

Het monument voor Gandhi is als een altaar van zwart marmer.
Het monument ligt haast verscholen binnen een cirkelvormige
verhoging in het landschap.
Trappen leiden naar het pad dat op de cirkel is aangelegd.
Eerst: van ver. Dan: zonder schoenen. Binnen de cirkel.
Dichtbij de steen.
Je loopt langs de eeuwige vlam die op de marmeren steen staat
en je ziet in Hindi zijn laatste woorden, als enige tekst
aan de voorkant van het zwarte marmer.
Een heel plechtige plaats.

Raj Ghat, Mahatma Gandhi cremation site. Simplicity cannot be affected, it should be ingrained in one’s nature – Eenvoud laat zich niet aanleren, ze moet in je natuur besloten liggen.

Terug naar Paharganj. Nog één keer over de sporen.
Nu loopt iemand met me mee.
Ik begon alleen. Ik eindig met gezelschap.
Zijn ‘ik loop in diezelfde richting’
brengt me op plekken die ik niet zocht.
Maar wel vond.

In september 2023 was de G20-bijeenkomst in New Delhi. Ik zag daar nog een aantal van deze borden met steeds karakteristieke dansen afgebeeld. New Delhi presenteert zich hier ook als een Waste to Art-city.

Sinds een paar jaar staat in de buurt van India Gate dit standbeeld van Netaji Subhas Chandra Bose – voormalig legeraanvoerder. Eerder stond hier een beeld van de Britse Koning George V.

India Gate. Hier worden de gevallenen herdacht. “The India Gate (formerly known as All India War Memorial) is a war memorial located near the Rajpath (officially called Kartavya Path) on the eastern edge of the “ceremonial axis” of New Delhi.” Wikipedia.

India 24/25: Delhi, dag 4 – het Rode Fort: vanwege geschiedenis

Posted on oktober 21, 2025 by Argusvlinder

Delhi ligt ver van de kust.
Geen haven, geen schepen, geen zeehandel.
Toch staat hier, midden in het land, een fort dat eeuwenlang
het centrum van macht was.
Niet vanwege handel, maar vanwege geschiedenis.

Het Rode Fort was ooit het paleis van de Mughal-keizer.
Hier kwamen hofdienaren, dichters, generaals.
Hier klonken bevelen, werden allianties gesmeed
en werd pracht getoond als bewijs van gezag.
Toen de Britten India overnamen, kozen ze niet voor een havenstad
als hoofdstad — maar voor Delhi. Waarom?

Omdat Delhi iets uitstraalt wat je niet kunt verplaatsen:
een gevoel van centrum.
Van hart.
Van geschiedenis die zich niet laat wegduwen.

India, New Delhi, Red Fort Complex, Khas Mahal. De prive vertrekken van de keizer. De indeling bij heel veel militaire complexen van leiders volgen hetzelfde patroon van afnemende publieke toegangkelijkheid en toenemende privacy voor de heerser. Je ziet het terug in het Topkapi, in de Verboden stad en dus ook in het Rode Fort. De Khas Mahal was het centrum van het prive-complex waar de keizer zich kon vermaken, kon eten, drinken, baden, bidden en slapen.

Toen de Britten in 1911 besloten om Delhi tot hoofdstad te maken,
was dat geen keuze voor handel, maar voor symboliek.
Ze bouwden New Delhi naast Old Delhi, als een stad van marmer en orde,
maar het Rode Fort bleef als een echo van wat eraan voorafging.
Ze hielden er parades, plaatsten hun commissarissen in de buurt,
en lieten zien: wij zijn nu het middelpunt.

Maar Delhi was nooit van hen alleen.

Detail van het plafond. Zoals je op eerdere foto’s kon zien staan al de gebouwen op een vlakke basis: de plint. Die kun je nu als toerist niet meer betreden. Dus je kunt nog alleen van buiten naar binnen kijken. Van sommige van de gebouwen zul je zien dat ze helemaal gesloten zijn.

Op 15 augustus 1947, toen India onafhankelijk werd,
stond Jawaharlal Nehru op de wallen van het Rode Fort.
Hij hees de vlag van een vrije natie.
De muren die zoveel overheersing hadden gezien,
werden het decor van een nieuw begin.

Toegang tot het gesloten badhuis of Hammam.

Dat fort, dat na 1857 (de Sepoy Mutiny) door de Britten behoorlijk
werd vernield, bezocht ik vandaag.
De muren hadden de Britten onaangetast gelaten. Ze gebruikten
het fort om zichtzelf te verdedigen. De muren kwamen dus van pas.
Maar veel van de gebouwen in het fort, die ze als minder
belangrijk beschouwden, werden gesloopt:
de beroemde zenana of vrouwenverblijven,
de Baadshahi bagh (keizerlijke tuin) en
meerdere paviljoens.
Daarvoor in de plaats kwamen barakken.

Red Fort Complex, Moti Masjid of de Pearl Mosque. Bij deze prive-moskee van de keizer sta je letterlijk en figuurlijk voor een gesloten deur.

Top van de met koper beslagen deur van de moskee.

Dat neemt niet weg dat met een beetje fantasie nog wel een beeld
te krijgen is van hoe het leven er was voor 1857.
De belangrijkste gebouwen liggen ook vandaag nog op één lijn
die loopt van Diwan-i-Khas (keizerlijke troonzaal voor privé-audiënties)
via de overdekte bazaar (Chhatta Chowk),
de grote toegangspoort (Lahori Gate)
naar de straat in Old Delhi waar je de godshuizen van de
belangrijkste religies vindt.
Daarvan zag je foto’s al in mijn vorige bericht.
Ik dwaal nu nog wat verder.

Red Fort Complex, Hira Mahal Paviljon. Vroeger onderdeel van de keizerlijke tuin.

De paviljoens waren, naast een fijne plaats om te vertoeven, ook knooppunten in de watervoorziening. Op deze foto zie je achter de bomen de barakken. Dus geen kleine houten gebouwtjes maar stenen hoogbouw met militaire functie. Deze zijn na 1857 door de Britten aangelegd. Je krijgt hier ook een gevoel voor de grootte van het Rode Fort.

Red Fort Complex, Shah Burj of Emporer’s Tower. De toren bestaat niet meer zoals je kunt zien. Ook hier voorzieningen om het water in de kanalen en vijvers in beweging te houden en om gebruik te maken van de spiegelende effecten van water bij kaarslicht.

Red Fort Complex, Sawan and Bhadon Paviljons. Nog een tuinpaviljoen. Hier zie je kleine nissen in de plint van het gebouw dat uit rode steen bestaat. De nissen konden worden gebruikt om er verlichting in te plaatsen. Het water dat dan vanuit het paviljoen naar de vijver viel werd verlicht door de lampen.

De muur van het fort van binnenuit gezien.

Net als het badhuis en de moskee is de stepwell niet toegankelijk. Het ligt er ook niet bij alsof het geen onderhoud nodig heeft. Red Fort Complex, Stepwell of Baoli.

Via deze poort ben ik het complex uitgewandeld: Delhi Gate.

Chandigarh: Architecture Museum

Posted on augustus 13, 2018 by Argusvlinder

Je bezoekt niet vaak een Architectuurmuseum.
Ik tenminste niet.
Als ik er over nadenk: het zou wel eens het eerste
architectuurmuseum kunnen zijn waar ik ooit ben geweest.
Het onderwerp van dit museum is dan ook wel heel bijzonder:
de stad Chandigarh.
Er zijn niet veel architecten en planologen die de kans krijgen
een plan te maken voor een nieuwe stad, voor een gebied waar tot
op dat moment nauwelijks iets was, en dat dan ook te realiseren.
In India deed zich die kans voor.

Het museum is niet heel groot maar wel een heel origineel gebouw.
Het bevat brieven, tekeningen, foto’s en meubels.

A new city is born.

A new city is born

As India attained independence in 1947, it also faced the
tragedy of partition of itd territory to carve out Pakistan.
The erstwhile province of Punjab lost its much loved-capital of Lahore, the loss of which was keenly felt, by the refugees who had to migrate.

Thus a new city was required for the now truncated Punjab – both to resettle the large number of refugees and to serve as a capital: although, the decision to build a new city then seemed extravagant, as a young nation faced numerous financial problems, there were compelling reasons.
Most of the existing towns, even before the partition, lacked basic civic amenities, and their populations had now nearly doubled with the influx of refugees.
This rendered them as unsuitable choices for a new capital.
Hence a new city was to be built.

The historic words of Jawaharlal Nehru, India’s first prime minister articulated the common vision concerning the nature of this daring project.
“Let this be a new town symbolic of the freedom of India unfettered by traditions of the past…an expression of nation’s faith in the future.”

Chandigarh, Architecture Museum, gallery bench by Pierre Jeanneret (de bank rechts is ontworpen door Pierre Jeanneret). Het basisidee bij het ontwerpen van meubels was voor Le Corbusier dat de meubels een soort verlengde waren van de mens. De mens moet zich niet aan passen aan het meubelstuk, het meubelsruk moet gemaakt worden voor de gebruiker.

De politieke keuzes die Le Corbusier in zijn leven maakten waren fout.
Antisemitisme en fascistische sympathieën.
Op zijn zachts gezegd was zijn gedrag erg opportunistisch.

Op een van de tekeningen wordt gesuggereerd dat afmetingen voor het ontwerp van de stad gebaseerd werden op ‘de menselijke maat’. Chandigarh Architecture Museum, One quarter hour’s walk (de afstand die een persoon in een kwartier kan lopen).

De monumenten. Naast gebouwen ontwierp Le corbusier ook monumenten. Het capitool van de stad Chandigarh is een heel groot plein. Op en aan dat plein staan drie belangrijke gebouwen. Tussen die gebouwen staan een aantal monumenten. Daar gaat deze tekst over en in het bijzonder over het Open Hand-monument.

The Monuments

Besides the three major buildings of the Capitol area, Le Corbusier also planned a number of “monuments” along the main piazza to activate and adorn its linear perspective.
The most significant of these is the monument of the Open Hand.
Rising 26 meters high, above the beautifully proportioned, “trench of consideration”, a giant hand in metal sheets is designed to rotate “like a weather cock, not to show the incertitude of ideas, but to indicate symbolivally the direction of wint (that is the state of afairs)”.
It is also meant to convey a ,essage of peace: “Open to give, Open to receive”.
It has been adopted as the official emblem of Chandigarh.

The other monuments along the piazza are the: Tower of Shadows, Geometric Hill and Martyr’s Memorial.
The Tower of Shadows is an interesting study of movements of the sun – a great preoccupation woth Le Corbusier – and the various shading devices planned to cut it off for buildings planned in hot regions.
The ensemble of the various buildings, monuments and the spaces in the Capitol area has an underlying unifying force for real monumentality, cpmbined with aculptural plasticity: made possible by the imaginary use of concrete.

Dit is een lithografie van Le Corbusier met een soort artist impression van het Open Hand-monument. Dit monument is na het overlijden van Le Corbusier gerealiseerd.

Nog meer meubels en een bijzonder tapijt.

Een indruk van een ruimte in het museum.

Dat er vanaf het begin door verschillende mensen heel verschillend gedacht werd over de opdracht een nieuwe stad te bouwen en de manier waarop die opdracht werd uitgevoerd door Le Corbusier en zijn medewerkers, is te lezen in dit deel van een toespraak van Jawaharlal Nehru. Chandigarh Architecture Museum, Jawaharlal Nehru, speech, 17 March 1959. Maar ook hoe fundamenteel de keuzes waren die er werden genomen.

“I have welcomed very greatly one experiment in India, Chandigarh.
Many people argrue about it, some like it and some dislike it.
It is the biggest example in India of experimental architecture.
It hits you on the head, and makes you think.
You may squirm at the impact but it has made you think and imbibe new ideas, and the one thing India requires in many fiekds is being hit on the head so that it may think.
I do not like every building in Chandigarh.
I like some of them very much.
I like the general conception of the township very much but above all I like the creative approach, not being tied down to what has been done by our forefathers but thinking in new term of light and air and ground and water and human beings.”

Jawaharlal Nehru (Speech 17 March 1959)

Chandigarh Redux, foto’s van Werner Feiersinger

Posted on augustus 10, 2018 by Argusvlinder

Wanneer precies weet ik niet meer, maar het moet eind 2015
of heel vroeg in 2016 geweest zijn toen ik dit boek kocht:

Een fotoverslag van Werner Feiersinger met een essay van Andreas Vass over een bezoek aan Chandigarh. Omdat ik wist dat we die stad zouden gaan bezoeken kocht ik dit boek.

Op internet vind ik alleen een Duitstalig Wikipedia-artikel over de man.
Het is een Oostenrijkse beeldhouwer en fotograaf.
Veel werk of informatie kan ik niet vinden.
Over Andreas Vass nog minder.

Het vreemde aan het boek is dat er heel weinig mensen
op de foto’s staan.
Er wonen genoeg mensen. Maar waarom je ze niet op de foto’s ziet
os een raadsel voor mij.

Het essay in het boek probeert Le Corbusier te verdedigen.
Waarom snap ik niet.
De opdracht en het plan van aanpak zijn beide bizar:
bouw een nieuwe stad, gebaseerd op niet eerder geteste idealen,
om het bestuur van 2 verminkte staten onder te brengen,
in een korte periode, als onderdeel van een de-kolonisatie poging
en om de droom van een politicus te realiseren.

Per definitie onbegonnen werk.

Maar dat neemt niet weg dat het een bijzonder resultaat is.

Hoe zit de moderne geschiedenis van Chandigarh volgens Wikipedia in elkaar?
De tekst van Wikipedia is aangepast/ingekort en de vertaling is niet letterlijk.

Chandigarh was the dream city of India’s first Prime Minister, Jawaharlal Nehru. After the partition of India in 1947, the former British province of Punjab was split between (mostly Sikhs) East Punjab in India and (mostly Muslim) West Punjab in Pakistan. The Indian Punjab required a new capital city to replace Lahore, which became part of Pakistan during the partition. Therefore, an American planner and architect Albert Mayer was tasked to design a new city called “Chandigarh” in 1949. The government carved out Chandigarh of nearly 50 Pwadhi speaking villages of the then state of East Punjab, India. Shimla was the temporary capital of East Punjab until Chandigarh was completed in 1960.

Chandigarh was de gedroomde stad van de eerste premier
van India: Jawaharlal Nehru.
Bij de opdeling van India in 1947 werd de voormalige provincie Punjab
gedeeld in een westelijk deel met een overwegende Sikh bevolking en
een oostelijk deel met in meerderheid Moslims, dat bij Pakistan aansloot
Het Indiase deel had een hoofdstad nodig omdat de voormalige
hoofdstad Lahore onderdeel van Pakistan was geworden.
Daarom kreeg een Amerikaanse planner en architect, Albert Mayer, de opdracht
in 1949 om de nieuwe stad Chandigarh te ontwerpen.
Een gebied waar een 50-tal dorpen lagen werd daarvoor aangewezen.
Tot 1960, toen Chandigarh gereed was, diende Shimla als tijdelijke hoofdstad.

Albert Mayer, during his work on the development and planning of the new capital city of Chandigarh, developed a superblock-based city threaded with green spaces which emphasized cellular neighborhoods and traffic segregation. His site plan used natural characteristics, using its gentle grade to promote drainage and rivers to orient the plan. Mayer discontinued his work on Chandigarh after developing a master plan for the city when his architect-partner Matthew Nowicki died in a plane crash in 1950. Government officials recruited Le Corbusier to succeed Mayer and Nowicki, who enlisted many elements of Mayer’s original plan without attributing them to him.

Albert Mayer een op superblokken gebaseerde stad waar groene ruimtes
tussendoor slingerden die de celvormige buurten en de verkeersscheiding
benadrukte. Daarbij werd gebruik gemaakt van de natuurlijke omstandigheden
zoals het enigszins schuin aflopen van het gebied.
Daarmee zou afvoer eenvoudiger zijn.
Ook de loop van riviertjes vereenvoudigen de navigatie door het gebied.
Nadat zijn architectuurpartner Matthew Nowicki in 1950 omkwam bij
een vliegtuigongeluk stopte hij met het werk.
Op dat moment was zijn master plan voor Chandigarh gereed.
Overheidsfunctionarissen namen toen Le Corbusier aan om Mayer op te volgen.
Veel elementen uit het master plan werden door Le Corbusier overgenomen
zonder te vermelden dat ,die onderdeel waren van het plan van Mayer.

Le Corbusier designed many administration buildings, including the High Court, the Palace of Assembly and the Secretariat Building. Le Corbusier also designed the general layout of the city, dividing it into sectors. Chandigarh hosts the largest of Le Corbusier’s many Open Hand sculptures, standing 26 metres high. The Open Hand (La Main Ouverte) is a recurring motif in Le Corbusier’s architecture, a sign for him of “peace and reconciliation. It is open to give and open to receive.”

Le Corbusier ontwerp veel administratieve/overheid gebouwen.
Daaronder zijn de High Court, the Palace of Assembly en het Secretariat Building
(Hoog gerechtshof, het parlementsgebouw en het secretariaat/bestuursgebouw).
Le corbusier ontwiep ook de lay-out van de stad waarbij de sectoren ontstonden.
In Chandigarh is het grootste Open Hand-beeldhouwerk van
Le Corbusier (26 meter hoog).
Het is een terugkerend motief in zijn architectuur, een teken voor
“vrede en verbroedering. Het is open om te geven en open om te ontvangen”.

On 1 November 1966, the newly formed state of Haryana was carved out of the eastern portion of East Punjab, in order to create a new state for the majority Haryanvi-speaking people in that portion, while the western portion of East Punjab retained a mostly Punjabi-speaking majority and was renamed as Punjab. Chandigarh was located on the border of both states and the states moved to incorporate the city into their respective territories. However, the city of Chandigarh was declared a union territory to serve as capital of both states.

Op 1 november 1966 werd de staat Haryana gecreëerd uit het oostelijk deel
van Indiaas Punjab.
In het gebied woonde een voornamelijk Haryanvi-sprekende bevolking.
Chandigarh lag op de grens van beide staten maar
de stad zelf werd een Uniegebied om te dienen als hoofdstad van beide staten.

Pierre Jeanneret, Town Hall, Chandigarh. Op mijn foto van hetzelfde gebouw (hier onder) staan toch wat meer mensen.

Anand Bhavan

Posted on april 15, 2018 by Argusvlinder

Voor India een heel belangrijke plaats.
Het is het familiehuis van de Nehru’s, de politieke dynastie
die lange tijd heel veel invloed had in India
op een cruciaal moment van hun geschiedenis:

Motilal Nehru 6 mei 1861 – 6 februari 1931:
advocaat en actief in de Indiase onafhankelijkheidsbeweging.
Leider van het Indian National Congress (politieke partij)

Jawaharlal Nehru (of Pandit Nehru) 14 november 1889 – 27 mei 1964:
eerste premier in India en invloedrijk
politicus in de jaren voor de onafhankelijkheid.

Indira Priyadarshini Nehru (later Indira Gandhi) 1917–1984
dochter van Jawaharlal Nehru. Eerste vrouwelijke premier van India.

Rajiv Gandhi 1944–1991
De 7e premier van India.

Wikipedia over Anand Bhavan:

The Anand Bhavan is a historic house museum in Allahabad, India, focusing on the Nehru Family.
It was constructed by Indian political leader Motilal Nehru in the 1930s to serve as the residence of the Nehru family when the original mansion Swaraj Bhavan
(previously called Anand Bhavan) was transformed into the local headquarters of the Indian National Congress.
Anand Bhavan was donated to Indian government in 1970 by the then Prime Minister Indira Gandhi,
the granddaughter of Motilal Nehru and daughter of Jawaharlal Nehru.

In het gebouw mochten geen foto’s gemaakt worden. Toen we aan kwamen lopen bij de kassa was het er erg druk maar meteen schieten allerlei mensen te hulp die er voor zorgen dat wij heel snel, langs alle wachtenden naar binnen kunnen. Beetje gênant.

This house is more than a structure of brick and mortar
It is intimately connected with our national struggle
for freedom and within it’s walls
great decisions were taken and great events happened.

Het huis hangt vol met foto’s van leden van de Nehru-familie, Gandhi en
veel andere politieke leiders van India, Engeland en andere landen.

Anand Bhavan.

Argusvlinder

De avonturen van de Argusvlinder

Tagarchief: Jawaharlal Nehru

India 24/25: Delhi, dag 4 – Raj Ghat verbindt mijn stappen

India 24/25: Delhi, dag 4 – het Rode Fort: vanwege geschiedenis

Chandigarh: Architecture Museum

Chandigarh Redux, foto’s van Werner Feiersinger

Anand Bhavan

Delen:

Delen:

Delen:

Delen:

Delen: