Muurschildering in Oaxaca, Mexico.
Maandelijks archief: december 2025
Meesterlijk, Maar Niet Mooi?
Reflecties bij vier werken in de tentoonstelling
Haarlem, Teylers Museum, De mannen van Michelangelo, Een mannelijk naakt, circa 1501 – 1502, pen in bruine inkt, zwart krijt, op papier.
Studies voor Adam voor de Sixtijnse Kapel, circa 1511, rood krijt op papier.
Als ik eerlijk moet zijn vind ik ze niet altijd mooi,
die mannen van Michelangelo.
Effectief? Absoluut.
Zijn werk gaf hem toegang tot de Sixtijnse Kapel.
Dat was zo ongeveer het hoogst haalbare
voor een kunstenaar in de 16e eeuw.
Daar maakte hij werk dat veel navolgers kent.
Nog iedere dag lopen drommen mensen door de kapel
om het fantastische schouwspel te kunnen zien.
Maar al die spieren.
In een van de volgende berichten over deze tentoonstelling
zit een schets met het hoofd van Leda.
Heel zacht, geen spier te zien.
Alsof je kijkt naar een perfect opgemaakt vrouwengezicht.
Dus geen vraagtekens bij de technische kwaliteiten
van Michelangelo Buonarotti.
Zittend mannelijk naakt (ignudo) voor de Sixtijnse Kapel, circa 1511, rood krijt, wit opgehoogd, op papier.
Studies van een hoofd en ledematen voor de Sixtijnse Kapel, circa 1511, rood krijt op papier.
Foto van de dag
Hier kun je diverge melanges (met kaneel, amandel en/of suiker) kopen om thuis te gebruiken bij de bereiding van chocolade.
India 24/25: Delhi, dag 5 – National Museum X
– De bronzen in het centrum van de aandacht –
Het National Museum heeft een geweldige collectie
bronzen voorwerpen.
Ze staan prachtig gepresenteerd:
- ieder beeld of iedere groep staat in een eigen vitrine,
- stifvrij,
- niet aan te raken,
- achter glas.
Dat stelt de fotograaf voor uitdagingen maar zo krijgen ze
de aandacht die ze verdienen.
Daar worden ze goed uitgelicht en zijn ze voorzien
van een goede toelichting.
Ik keek mijn ogen uit.
Geen idee waar te beginnen.
India, New Delhi, National Museum, Devi, Late Chola, 12 century CE, Tamil Nadu, South India, bronze. Voor het idee, dit beeld is 59,5 cm hoog, 19 cm breed en 18 cm diep.
Devi in de hindoeïstische traditie:
Ze is de belichaming van energie:
Devi staat symbool voor creativiteit, vruchtbaarheid en bescherming.
Verbonden met goden:
Ze wordt vaak gezien als de gemalin van grote goden zoals Shiva en Vishnu.
Eigenschappen:
Moed, mededogen, wijsheid en rechtvaardigheid worden met haar geassocieerd.
Aanbidding:
In vele vormen (Durga, Parvati, Lakshmi, Saraswati) wordt Devi vereerd
in tempels en festivals.
De tribhanga-houding komt heel veel voor in de Indiase kunsten.
Hier zie je het linkerbeen iets naar voor staan,
met een gebogen knie als gevolg,
waardoor de heupen kantelen en draaien.
Die draaing zet zich door in bovenlijf, schouders en hoofd.
In steeds afnemende mate.
Kataka-mudra, de houding van de hand. Dat is al een studie op zich.
Lolahasta.
De dubbele lotus waarop het beeld staat.
Nu ik ruim een jaar later aan mijn foto’s werk,
van die vakantie in India,
beleef ik nog steeds, heel veel plezier in het
stukje bij beetje beter leren begrijpen
van de prachtige Indiase kunst.
Foto van de dag: infinity pool capuchino
Spieren, spieren en spieren
Op de tentoonstelling ‘De mannen van Michelangelo’
zijn een aantal bladen met tekeningen te zien
met spieren: spieren in de schouder, in de hand,
in een been in een arm.
Haarlem, Teylers Museum, De mannen van Michelangelo, Studies van armen en handen, circa 1513 – 1514, pen in bruine inkt, rood krijt, op papier.
Zou de bruine inkt vanaf de tijd van Michelangelo bruin
geweest zijn of was het zwarte inkt die met de jaren verkleurd is?
Allemaal uit een tijd waarin kunst en wetenschap veel dichter
bij elkaar lag. Sommige van de tekeningen zijn voorzien
van letters in de tekeningen. Het is niet ondenkbeeldig
dat de tekeningen bedoeld waren voor in een boek.
De tekst kon dan via de letters verwijzen naar specifieke details
op de tekeningen.
Anatomische studies van een linkerbeen, circa 1515 – 1520, rood krijt, pen in bruine inkt, op papier.
In een bijlage van de catalogus van 2005 stonden vertalingen van de teksten die op de werken in de tentoonstelling staan. In de catalogus van 2025 is dat niet het geval. Wellicht omdat deze keer hele brieven in de tentoonstelling zijn opgenomen?
Deel van de pagina met als naam Anatomische studies van een schouder, circa 1515 – 1520, rood krijt op papier.
Goedemorgen! (oftewel: Foto van de dag)
De ochtendzon schijnt op de planten in de deuropening van Muss Café in Oaxaca, Mexico.
Foto van de dag
Eerlijk gezegd smokkel ik een beetje,
deze foto maakte ik gisteren in de avond.
Lokaal was het nog 1 december maar
in Nederland was het al een dag later.
Mexico, Oaxaca.
Foto van de dag
De huidige naam van de straat
waar ik vanochtend door liep
is Av. Miguél Hidalgo.
Maar de wit-blauwe tegeltjes geven aan
dat dit niet altijd zo was.
DE STRAAT VAN SINTERKLAAS.
Er staat:
Esta calle se llamo hasta 1884
CALLE DE SAN NICOLAS
Homenaje del lic. Miquel Aleman a Ciudad de Oaxaca
Año de Juárez 1956
Deze straat heette tot 1884 zo:
STRAAT VAN SINTERKLAAS
Een eerbetoon van Mr. Miguel Alemán Valdés,
jurist (president van Mexico 1946–1952)
aan de stad Oaxaca
Bij gelegenheid van het ‘Juárez-jaar 1956’.
Is het afgrijzen? Is het ongeloof?
Over Michelangelo’s lijnen, houdingen en vragen die blijven hangen
Elke tekening roept vragen op.
Dat maakt de collectie van Teylers en de gellende werken
in de tentoonstelling zo’n feest.
Bij de laatste tekening van dit bericht
sta ik wat langer stil.
Haarlem, Teylers Museum, De mannen van Michelangelo, Mannelijk naakt met aangegeven verhoudingen, circa 1515 – 1520, rood krijt op papier.
Hier zie je hoe de verhoudingen zijn aangegeven.
Op de tekeningen staan vaak allerlei houdingen maar hier is meer aan de hand. Mannelijk naakt (naar Massaccio) en twee andere figuren, circa 1492 – 1496, pen in bruine inkt, gewassen, op papier.
Een toelichting over Massaccio op Wikipedia:
Masaccio wordt beschouwd als de eerste belangrijke Italiaanse meester van de 15e eeuw, van belang vanwege de manier waarop hij de personages in zijn schilderingen afbeeldde, en vanwege het gebruik van het licht in zijn werken. Het meeste belang wordt echter gehecht aan het gebruik van het perspectief, waarmee hij een radicale ommezwaai in de Florentijnse schilderkunst teweegbracht.
Masaccio was een van de eerste schilders die gebruikmaakte van het lijnperspectief. Waarschijnlijk nam hij de principes van het perspectief over uit het werk van de architect Filippo Brunelleschi, die als ontdekker van het lijnperspectief wordt beschouwd.
Het is fantastisch om van dicht bij te kunnen zien hoe met schijnbaar eenvoudige middelen, Mischelangelo zulke plastische figuren kan wegzetten.
Mannelijk naakt en een vrouw met een schoffel, circa 1517 – 1523, pen in bruine inkt, zwart krijt, op papier.
Twee vooroverbuigende figuren, circa 1496 – 1503, pen in bruine inkt, op papier.
Een beetje vreemde tekening is deze laatste.
Ik kan er maar moeilijk mijn vinger op leggen waarom.
Slechts enkele tekeningen in de tentoonstelling tonen figuren in kleding.
Ik vermoed dat de naakten vooral bedoeld zijn om te doorgronden
hoe de anatomie het uiterlijk beïnvloedt.
Als iemand in deze houding staat, wat betekent dat dan
voor de spieren in de bovenarmen? En omgekeerd?
Welk effect hebben de spieren van de bovenarm
op de houding die ik graag wil afbeelden?
Ook in de tekening die ik in mijn eerste bericht
over de tentoonstelling in Teylers Museum besprak,
is de centrale figuur gekleed.
Maar daar is de kleding opvallend:
op meerdere plaatsen is de stof zo ‘vastgezet’ dat
de kleding niet recht omlaag valt maar
juist in allerlei plooien.
Hier valt de kleding recht omlaag.
De onderkant van het kleed is ook maar globaal aangegeven.
Daar zijn geen details uitgewerkt.
Wat maakt deze schets het waard om er een heel vel aan te wijden?
Detail.
Wat mij wel opvalt is de uitdrukking van het gezicht.
Het lijkt wel een karikatuur.
Michelangelo gebruikt maar een beperkt aantal lijnen.
In plaats van de platte neus uit de vorige tekening,
is deze opvallend spits.
De ogen wijd gesperd.
De mondhoeken omlaag.
Is het afgrijzen? Is het ongeloof?
Iedere tekening roept nieuwe vragen op.
Ik ben benieuwd welke van de vragen al een keer beantwoord zijn.
Om antwoorden te vinden, zal ik me verder verdiepen in de catalogi.
Foto van de dag
Argusvlinder 