Op zaterdagochtend was het stralend weer en maakte ik deze foto op het Kasteelplein in Breda. Bestemming: de tentoonstelling Koninginnen van de Nijl in het Rijksmuseum van Oudheden in leiden.

Het museum is onlangs weer geopend na een her/verbouwing van de tentoonstellingsruimtes
en ze doen dat met een spetterende tentoonstelling over het oude Egypte.
Deze keer een tentoonstelling over de rol en positie van de koninginnen.

Al lopend over de tentoonstelling heb ik af en toe een foto gemaakt
omdat een bepaald beeld me byzonder trok of omdat ik de kans kreeg
op de drukke tentoonstelling een foto te maken.
Een willekeurige keuze dus.

Kort voor de opening van het museum stond ik met zo’n 20 andere bezoekers nog even te wachten en zag ik dat het museum ook hedendaagse artefacten bewaard. De restanten van de fiets ligt geketend aan het hek van het museum.

Farao Thoetmosis I zit op zijn troon.

Farao Thoetmosis I zit op zijn troon en draagt het traditionele koningskostuum.
Hij heeft de nemes hoofddoek op met de uraeus-slang.
Hij draagt de shendyt, de koninklijke kilt.
Aan zijn gordel is een stierenstaart bevestigd, als symbool van mannelijkheid.
De troon is versierd met twee ineengestrengelde planten, symbolen voor Opper- en Neder-Egypte.
Onder zijn voeten bevinden zich de Negen Bogen, die symbool staan voor de vijanden van Egypte.
Thoetmosis I was de derde koning van het Nieuwe Rijk en de eerste die grote veroveringstochten ondernam in Azie en het zuiden.
Uit zijn huwelijk met Ahmose, de dochter van Amonhotep I werd de latere koningin Hatsjepsoet geboren.
De naam en de titels van Thoetmosis I lijken over oudere hierogliefen heen gebeiteld te zijn.
Mogelijk was het beeld oorspronkelijk voor een andere koning gemaakt.

Granodioriet, 18e dynastie, regering van Thoetmosis I (ca. 1493 – 1484 v. Chr), uit Karnak, tempel van Amon-Re, Drovetti collectie (1824), Museo Egizio, Turijn, nr. C 1374;004.

Koningin Kiya.

Koningin Kiya
Een bijvrouw van de farao droeg geen cobra op haar hoofdtooi en haar naam werd nooit in een cartouche (naamring) geschreven.
Dit relief laat Kiya zien, de tweede vrouw van Achnaton.
Het haar is later bijgewerkt om het portret van Meritaton te worden, de oudste dochter van Achnaton en Nefertiti.
Deze bouwsteen komt oorspronkelijk uit Amarna en is hergebruikt in een bouwwerk in Hermopolis.

Kalksteen, 18e dynasty, regering van Amonhotep IV/Achnaton (ca. 1353-1336 v.Chr.), uit Hermopolis, Ny Carlsberg Glyptotek, Kopenhagen, nt. AEIN 1776; 024.

Koningin Nefertiti.

Koningin Nefertiti brengt een offer aan Aton

Koningin Nefertiti offert aan de zonnegod Aton.
Blijkbaar had zij de positie om zelfstandig de goden aan te spreken, wat heel uitzonderlijk is.
Doorgaans was deze taak voorbehouden aan de farao.
De bouwsteen komt uit een tempel in Karnak, uit de vroege regeringsjaren van de farao Amonhotep IV (de latere Achnaton).

Zandsteen, pleister, pigmenten, 18e dynastie, regering van Amonhotep IV/Achnaton (ca 1353-1336 v.Chr.), uit Karnak, Ny Carlsberg Glyptotek, Kopenhagen, nr AEIN 1812; 023.

De stele van Nachi.

Stele van Nachi

Dit is een mooi voorbeeld van het vakmanschap van de werklieden uit Deir el-Medina.
De stele is gemaakt voor het graf van de ambachtsman Nachi.
Hij staat bovenaan in aanbidding afgebeeld voor de dodengoden Osiris en Anoebis.
In het middelste register zit hij naast zijn vrouw Nefertari, terwijl hun vier zonen hen dodenoffers brengen.
De oudste zoon draagt het luipaardvel van de dodenpriester.
Onderaan staan nog drie andere zonen en drie dochters met bloemen in hun handen.

Zandsteen, pigmenten, 19e dynastie (ca. 1292-1191 v.Chr.), uit Deir el-Medina, Museo Egizio, Turijn, nr. C. 1586; 162.

De Koninklijke el van Amenemope.

Dezelfde el maar dan meer in detail.

Koninklijke el van Amenemope

Deze meetlat was van de ambtenaar Amenemope, opzichter van de graanopslag in heel Egypte.
Hij is beschreven met een wijdingstekst aan koning Horemheb.
Deze meetlat geeft de ‘koninklijke el’ weer, van ongeveer 52,5 cm lang.
Hij is onderverdeeld in zeven ‘handpalmen’, van elk vier vingers, en elke vinger is in zestien delen opgedeeld.
De koninklijke meetlat had een palm meer dan de ‘korte el’, die een lengte had van de top van de middelvinger tot de elleboog.

Hout, witte pasta, 18e dynastie, regering van Horemheb (ca. 1319-1292 v. Chr.), herkomst onbekend, verworven voor 1888, Museo Egizio, Turijn, nr. C. 6347; 200.

Schaalmodel van het graf van Nefertari, gemaakt door Francesco Ballerini in opdracht van Ernesto Schiaparelli.

De godin Sechmet.

De godin Sechmet

Sechmet was de partnergodin van Ptah in Memphis, de godin is met name bekend uit Thebe, omdat daar honderden beelden van haar waren opgesteld tijdens de regering van Amonhotep III.
Zowel in de tempel van de godin Moet in Karnak, waar de beelden in de tentoonstelling vandaan komen, als in de dodentempel van Amonhotep III bij de Memmonkolossen (Luxor) stonden beelden voor elke dag van het jaar.
Met deze beelden werd een ritueel uitgevoerd, waardoor de godin gekalmeerd werd ter bescherming van Egypte.
Dit beeld lijkt veel op het andere en het is eveneens onbeschreven.
Toch was ieder beeld uniek en de weergave van een specifiek en onderscheidend aspect van de godin.

Granodioriet, 18e dynastie, regering van Amonhotep III (ca. 1390-1353 v. Vhr.), uit Karnak, Drovetti collectie (1824), Museo Egizio, nr. C. 0262; 001.

De godin Sechmet.

De godin Sechmet

De godin Sechmet had tegengestelde eigenschappen.
Zij was de godin van de geneeskunst, maar werd ook gezien als de brenger van ziektes en epidemieen.
Haar naam betekent ‘de machtige’.
Zij was de dochter van de zonnegod Ra en draagt daarom vaan een zonneschijf met een uraeus (cobra) als kroon op haar hoofd.
Dit beeld is helaas niet beschreven en het is misschien niet voltooid.
In haar handen houdt Sechmet de gebruikelijke attributen van godinnen: de papyrusstaf en de anch, het hieroglief voor leven.

Granodioriet, 18e dynastie, regering van Amonhotep III (ca. 1390-1353 v. Vhr.), uit Karnak, Drovetti collectie (1824), Museo Egizio, nr. C. 0260; 353.

Dit Beeld van een schrijver is geen onderdeel van de tentoonstelling ‘Koninginnen van de Nijl’. Het is een voorwerp uit de vaste opstelling van het museum en een van de vele topstukken. Het is uit circa 2400 voor Christus en is gemnaakt uit grijs graniet en afkomstig uit Sakkara.

In het museum kocht ik een paar boeken, zoals:

Olaf E Kaper, Koninginnen van de Nijl in vertaling. Dit boek geeft een groot aantal vertalingen van teksten die op de tentoonstelling te zien zijn.

Koninginnen van de Nijl. Een soort van catalogus. Het vertelt verhalen over de koninginnen aan de hand van voorwerpen op de tentoonstelling.

De 100 topstukken van het Rijksmuseum van Oudheden is al uit 2009 maar heeft niets aan actualiteit verloren. Het was schitterend om te lezen. Een aanrader.

Het werd een lange zaterdag met een fantastische tentoonstelling.
Het is al weer lang geleden dat ik een tentoonstelling
van dergelijke kwaliteit over Egypte gezien heb.