De tentoonstelling Aztecs is bedoeld als een grote
publiekstentoonstelling voor het Museum Volkenkunde
in Leiden.
Ik heb de tentoonstelling bezocht maar zit met gemengde
gevoelens.
Wat is de geschiedenis van de tentoonstelling.
In de Duitse deelstaat Baden-Württenberg wordt jaarlijks
een groot bedrag beschikbaar gesteld aan instellingen
om een grote tentoonstelling te organiseren.
In 2019 was dat onder andere Aztects.
De tentoonstelling brengt werken van verschillende
musea samen in een tentoonstelling. Vanaf dag 1
is duidelijk dat na Stuttgart de tentoonstelling
ook naar Wenen en Leiden gaat.
Covid heeft het verloop van die tournee vertraagd.
Maar de tentoonstelling is er dan.
Er zijn een paar dingen die ik niet vind kloppen:
– de voorwerpen zijn in Leiden verdeeld over een
aantal ruimtes waar mij niet duidelijk wordt waarom voor
de opzet gekozen is;
– sommige ruimtes zijn groot en bevatten nauwelijks voorwerpen;
– andere ruimtes zijn bekrompen met prachtige voorwerpen,
veel voorwerpen;
– sommige voorwerpen worden gepresenteerd met lichteffecten
waardoor de voorwerpen nauwelijks goed te zien zijn en
waarbij niet duidelijk is welk doel de lichteffecten dienen;
– de verduidelijking van de voorwerpen is vaak summier;
– de looprichting is niet duidelijk aangegeven;
– is er eigenlijk een ‘groter verhaal’ dat de tentoonstelling
wil vertellen;
– heel vaak worden spiegels gebruikt in de tentoonstelling
wat niet altijd extra informatie oplevert;
– is de tentoonstelling in Nederland dezelfde als in Stuttgart.
De voorwerpen zijn soms prachtig.
Reliëf met het gezicht van regengod Tlaloc, midden 14e eeuw – 1521, Museo Nacional de Antropologia, Mexico-Stad, steen.
Sommige van de voorwerpen zijn heel groot en geven een goed beeld van de kunst van de Azteken. Reliëf met Chalchiuhtlicue (Zij van de Jade Jurk), midden 14e eeuw – 1521, Museo Nacional de Antropologia, Mexico-Stad, vulcaniet met pigmenten.
Stenen gereedschap voor het maken van papier (Amatl, van dat proces had ik graag meer informatie gezien), 10e eeuw – 1521, Collectie Nationaal Museum van Wereldculturen, steen.
Offerkist van keizer Moctezuma, 1506, Museum am Rothenbaum, Hamburg, graniet. Wellicht ken je ‘Moctezuma’ als ‘Montezuma’. Zelfde historische persoon in Spaanse of Engelstalige schrijfwijze.
Vogelkop met turkooizen mozaïek, Ehecatl (god van de wind), Schloss Friedenstein, Gotha, circa 1500.
Masker met turkoois, mozaïek, Vrouwe 9-Riet, Pigorini National Museum van Oudheid en Etnografie, Rome, 1325 – 1521.
Wierookvat dat Tlaloc voorstelt, begin 16e eeuw, aardewerk, Museo Templo Mayor, Mexico-Stad.
Ehecatl – Quetzalcoatl, als wervelwind, 1480 – 1519. Rautenstrauch-Joest-Museum, Keulen, andesiet.
Prachtig en groot voorwerp. De god van de wind, Ehecatl, is één van de gedaantes van Quetzalcoatl.
Gevederde slang, Quetzalcoatl, begin 16e eeuw, Museum Der Kulturen, Basel. Steen die polychroom beschilderd is.
Macuilxochitl – Xochipilli (5-Bloem), god van muziek en dans. Circa 1500. Weltmuseum, Wien, Vulkanische steen.
Wierookvat met vruchtbaarheidsgodin met een halsketting van bloemen en een hoofdsieraad van papier, begin 16e eeuw. Museo Nacional de Antropologica, Mexico-Stad. Aardewerk.
Hoofd van Tlaloc, begin 16e eeuw. Museo Nacional de Antropologica. Mexico-Stad. Steen.
Offeraltaar (wellicht voorstellend Teotihuacan), begin 16e eeuw. Museo Nacional de Antropologica, Mexico-Stad. Steen.
Chacmool (altaar voor offergave), 1450 – 1521. Museo Nacional de Antropologica. Mexico-Stad. Steen.
Het is natuurlijk altijd subjectief maar voor mij was dit een van de drie topstukken op deze tentoonstelling. Pulquevat (Sap van de Maguey-agave), begin 16e eeuw. Weltmuseum, Wien. Fylliet.
Schedelmasker, grafgift, 15e eeuw, Museo Templo Mayor, Mexico-Stad. Bestaat uit menselijk bot, vuursteen, schelp en hematiet.
Macuilxochitl – Xochipilli (5-Bloem), god van muziek en dans, begin 16e eeuw. Reiss-Engelhorn-Museen, Mannheim. Vulkanische steen.
Boek bij de tentoonstelling.
Het boek dat bij de tentoonstelling wordt verkocht
is een groot boek voor een niet te hoge prijs.
Helaas alleen in het Duits en Engels beschikbaar.
Maar dit boek is heel erg de moeite waard.
Ik ben er in begonnen maar heb het nog lang niet uit.
Maar het boek begint met goede introductie waar
(tot zover als ik nu ben) essays op volgen die daarop
verder bouwen.
Het is een soort ‘laatste stand van de wetenschap’ op
het vlak van de Azteken. Stap voor stap worden allerlei
aspecten van de Azteekse cultuur behandeld.
Steeds verwijzend naar de literatuur waaruit beweringen
afkomstig zijn.
Er wordt uitgebreid ingegaan op waarom we eigenlijk maar
weinig zeker weten van de wereld van Azteken.
De houding van de kolonisator Spanje speelt daarin een
grote rol. Waarschijnlijk wordt ons beeld van andere
culturen, vaak ook gevormd door de vervormingen
die koloniale machten (oa. landen als Nederland of
grote bedrijven) hebben toegepast en nog toepassen.
Het boek is mooi geïllustreerd.
Op pagina 284! volgt dan de catalogus.
Waarom er gekozen is voor een beeld op de voorkant
van het boek dat alleen in Stuttgart te zien is,
weet ik niet.
Dus, gemengde gevoelens:
een boek dat een heel goede indruk geeft. Het lijkt me
heel leerzaam, prachtige voorwerpen op de tentoonstelling
maar in een matige opstelling die niet de mogelijkheden
aangrijpt een verhaal goed te vertellen.
Een tentoonstelling waar het ophalen van geld heel erg
belangrijk lijkt te zijn.
Argusvlinder 