Afgelopen zondag was ik ook op zoek naar Van Santen
in Amsterdam. Dirk Jansz. van Santen (1637–1708) om precies te zijn.
Bij de Bijzondere Collecties van de Universiteit van Amsterdam
is er een tentoonstelling over const- en caertafsetters.

Afsetters en meester-afsetters. De kunst van het kleuren door Truusje Goedings.

Afsetters zijn mensen die boeken nadat ze gedrukt en samengebonden waren,
net als boekbinders, de boeken nog een bijzondere behandeling
konden geven. Om je boek nog meer tot een statussymbool te maken
of gewoon voor het genot van een mooi boek.

Kon een boekbinder je boek van een mooie leren kaft voorzien,
misschien wel met je naam in goud op de voorkant van het boek,
de afsetter kleurde voor je het frontispiece, of al de houtdruk
afbeeldingen in je boek tot het toevoegen van kaarten
en afbeeldingen aan het boek aan toe.

De boekenwereld een uitgave van Vantitlt en Bijzondere Collecties van de UvA.

Deze ambachtslieden werkten meestal anoniem maar Van Santen
werkte voor lange tijd voor de rijke katholieke advocaat Laurens van der Hem.
Voor deze advocaat gaf Van Santen kleur aan de uitgave die we
vandaag de dag ‘Atlas Blaeu – Van der Hem’ noemen.
Een atlas in 46 delen die in 2004 werd opgenomen op de
Werelderfgoedlijst.
De atlas is te zien in de Österreichische Nationalbibliothek te Wenen.
Ook de koopman Dirk van der Hagen en bijvoorbeeld Burgemeester
van Amsterdam Nicolaes Witsen waren klanten van Van Santen.

Voor mij zijn er afgelopen zondag weer meerdere werelden open gegaan.
Het was een geweldige ervaring om zoveel, meer dan prachtige boeken
in allerlei formaten bij elkaar te kunnen zien.
Als afsluiting een deel van een atlas. De kaart van Peking.

Joan Blaeu, Kaart van de provincie Peking. Afgezet en met goud gehoogd door Dirk Jansz. van Santen, Atlas van der Hagen, deel 4, KB Den Haag, circa 1690.