Deze week is het Griekenland-week, zo lijkt het wel.
Ook vandaag begin ik met een log over Kreta.
Festos was op 18 september van dit jaar
een van onze reisdoelen.
Festos is na Knossos het bekendste paleis uit de oudheid.
Vanaf ongeveer 4000 voor Christus is deze plaats bewoond.
Rond 2000 voor Christus wordt het eerste paleis gebouwd.
Verschillende malen wordt het paleis beschadigd/verwoest.
Onder andere door aardbevingen.
Rond 1400 voor Christus wordt het paleis dat er dan staat verwoest
en niet meer herbouwd.
Wat je er vandaag de dag kunt zien is dus als het ware
een drie-dimensionale archeologische legpuzzel.
In een glooiend landschap zijn restanten van meerdere versies
van gebouwen van een paleis(gemeenschap) te zien.
Door deze omstandigheden zie je soms restanten van gebouwen
op een lager punt liggen die van recentere datum zijn dan gebouwen
die op een hoger punt liggen.
De gebouwen hebben niet perse iets met elkaar te maken,
daar bedoel ik mee dat de een niet noodzakelijkerwijs
de kelder of benedenverdieping is van andere vertrekken
die je er kunt zien.
Dat maakt het voor een leek zoals ik erg ingewikkeld.
Deze “stad” was in de Minoxc3xafsche tijd het regionaal centrum
van heel zuid Kreta.
De Koning van Festos, Radamanthos, zou volgens de mythologie
de broer van Koning Minos zijn geweest.
Deze stad zou de naam te danken hebben
aan Phaistos, de zoon van Hercules.

De folder.

Dit brengt mij op een thema waaraan je niet kunt ontkomen
als je op Kreta archeologische vindplaatsen gaat bezoeken:
hoe legitiem is het om reconstructies te maken op de plaats
van de opgravingen?
In Knossos is dit gedaan.
De bedoeling van de archeoloog was waarschijnlijk om aan leken
duidelijk te maken hoe een en ander er in het verleden
heeft uitgezien.
Gezien de legpuzzel een loflijk streven.
In Festor is dat in ieder geval niet gebeurd.
En dan zie je het volgende:

Uitzicht op de restanten van Festos en de omgeving.

Het paleis van Festos.





Vertaling en samenvatting:

De heuvel van Festos was al bewoond gedurende
de Laatste Steentijd (4500 xe2x80x93 3200 voor Christus).
Op Kreta wordt de indeling van de tijd vervolgens gerelateerd
aan de bouw van paleizen zoals in Knossos en Festos.
Zo is er een Prepalatial periode (periode voor de paleistijd,
3200 xe2x80x93 1900 voor Christus) waarin er opnieuw
in deze heuvels een nederzetting is.
Dan wordt tussen 1900 xe2x80x93 1700 voor Christus
het eerste paleis gebouwd.
De plaats van het paleis werd gekozen om controle te kunnen houden
over de vruchtbare Messara vlakte.
Rond het paleis ontstond de stad Festos
welke bewoond zou blijven tot aan de Hellenistische periode
(323 xe2x80x93 67 voor Christus).




Vertaling en samenvatting:

De Minoische paleizen waren het centrum van politieke,
economische en religieuze activiteiten.
Niet alleen de woonplaats van de elite.
Centraal in de architectuur stond een groot, open binnenplaats (Central court).
Daaromheen werden de verschillende vleugels gesitueerd.
Er waren gebouwen met meerdere verdiepingen.
Met faxc3xa7ades met regelmatige lagen metselwerk,
grote toegangspoorten, luxe kamers, grote ruimtes met een plat dak
en kolommen ter ondersteuning, doorgangen met dubbele klapdeuren,
lichtkoepels en balkons.




Vertaling en samenvatting:

Het eerste paleis is rond 1900 voor Christus gebouwd
en besloeg ongeveer 8000 vierkante meter,
verspreid over drie, in hoogte verschillende, terrassen.
Het werd voor ongeveer 250 jaar bewoond.
Tijdens die periode werd het drie maal vernietigd en herbouwd.
De laatste keer werd het rond 1700 voor Christus vernietigd
door een aardbeving.
Hierna werden de ruines afgedekt met een laag mergel
gemend met klei en grind.
Hierop werd het Nieuwe Paleis gebouwd.
Dit was kleiner maar monumentaler.
Dit werd in 1450 vernietigd zoals de meeste Minoxc3xafsche centra op Kreta.
Het paleis werd hierna niet meer herbouwd maar de stad bleef bewoond.
Het kent nog twee periodes van bloei: 800 xe2x80x93 700 voor Christus
en 323 xe2x80x93 67 voor Christus.
Rond 150 voor Christus wordt ook de stad vernietigd.
Nu door de inwoners van Gortys; de nieuwe macht op zuidelijk Kreta.

Zicht op Festor met op de voorgrond de bovenste binnenplaats of bovenste plein.

De teksten zijn afkomstig van de borden die op de archeologische vindplaats te zien zijn. Soms met een grote tegenstelling tussen licht en donker. De zon scheen fel, het was warm op 18 september 2009 op Kreta.


Vertaling en samenvatting:

Het bovenste plein is de eerste van drie binnenplaatsen
of pleinen in de westelijke vleugel van het paleis.
Het plein wordt doorsneden door de verhoogde processieweg.
Deze werd net als in andere paleizen gebruikt in processies en in rituelen.
Deze plaats en het Westelijke plein zijn met elkaar verbonden
door een majestueuze trap.

Verhoogde processieweg / Processional causeway.

Toegangskaartje.

Vertaling en samenvatting:

De Propylaea.
De meest indrukwekkende en de hoofdingang van het Nieuwe Paleis.
Het portiek bestaat uit een centrale kolom waarvan alleen
het onderste deel bewaard is gebleven.
Daarachter bevond zich een stevige muur met twee openingen
en een kolomrij met drie kolommen.
De vloeren van het complex werden bekleed met gipsplaten
die het een weelderige uitstraling gaven.
De kolommen leidden naar een lichtkoepel.

Magazijnen.

Linear A, de officiele taal van de Minoische beschaving. Werd vooral op zegels gebruikt zoals dit voorbeeld.

Een van de pronkstukken van de opgraving in Festos .

Zomaar een andere toerist.

Appartementen van de koningin.

De hal die toegang geeft aan de koninklijke vertrekken.

De Festos-schijf.


Vertaling en samenvatting:

De Festorschijf
De Festosschijf is een van de meest geheimzinnige vondsten
uit het prehistorisch Egexc3xafsch gebied.
Het is een voorwerp gemaakt van klei dat voorzien is
van hieroglieven-tekens, die volgens een spiraalvorm zijn opgesteld.
Ieder symbool is in de natte klei gestempeld.
Daarbij werd gebruik gemaakt van losse stempels.
Het is de oudste vorm van typografie.
Het voorwerp wordt gedateerd rond 1550 voor Christus.
Tot nog toe zijn wetenschappers er nog niet in geslaagd
de tekens te ontcijferen.
Algemeen wordt aangenomen dat het om een rituele tekst gaat.

Uitzicht vanaf Festos.

Vertaling en samenvatting:

Oostelijke plaats en werkplaatsen
De kleinere ruimtes aan deze binnenplaats worden aangezien
voor werkplaatsen van ambachtslieden
ten tijde van het Nieuwe Paleis (1700 xe2x80x93 1450 voor Christus).
Zo is er een plaats waar paarden werden beslagen en zijn er smederijen.

Waar is het volgende paard?.

Oven ?.

Oostelijke binnenplaats.

Vertaling en samenvatting:

De centrale binnenplaats (Central court).
Deze plaats werd aangelegd in de tijd van het Oude Paleis
(1900 xe2x80x93 1700 voor Christus).
Met kleine wijzigingen werd het ook ten tijde
van het Nieuwe Paleis gebruikt.

Ook de schapen zoeken de schaduw. In Festor is die heel weinig te vinden.

Waterafvoer.

Vertaling en samenvatting:

De magazijnen en de grote pithoi.
Een Pithoi is en grote vaas bedoeld voor de opslag van bijvoorbeeld voedsel.
Typisch worden deze vazen onder de vloer aangetroffen.
Vlakbij is ook een graanmolen gevonden.

Westvleugel met kapellen en altaren.

Vermoedelijke plaats van een altaar.

Vertaling en samenvatting:

De Kouloures.
Aan de zuidkant van de Westplaats werden vier grote xe2x80x98koulouresxe2x80x99 gevonden
die tot het Oude Paleis behoorden.
Het gebruik ervan is niet helemaal duidelijk.
Of ze werden gebruikt om rituele offers in weg te gooien
of als graanopslagplaatsen.

Kouloures.

.


Vertaling en samenvatting:

De Westplaats of theatergebied (West Court)
Acht brede treden vormen de plaats voor de toeschouwers
van het theater.Dit terrein is aangelegd ten tijde van het Oude Paleis
en ligt aan de centrale ingang van het paleis.
Ook hier is een verhoogde processieweg te zien.
Door ophoging van het terrein zijn later treden onzichtbaar geworden.

Theaterplein met links de treden.

ANWB-boekje over Kreta. We hebben op Rhodos ook een van deze ANWB-gidsen gebruikt.

De autoroute voor 18 september: Het onbekende Kreta; het Amari-dal.

Op 18 september schreef ik in Kreta:

18 september
auto gehuurd.

Extra route 4: ‘Het onbekende Kreta’gedaan met aansluitend
een bezoek aan Festos (Phaistos).
’s Avonds gegeten in Rethymno.
Heen met de bus, terug met de taxi.

We rijden via Rethymno naar Spili, het begin van de route. Maar dit eerste beeld is een terugblik op Rethymno.

Het uitzicht in Kreta.

Gedachteniskapelletje.

En nog een gedachteniskapelletje.

Uitzicht van het kerktorentje van Amari.

Even verder ligt, een beetje van de weg af de zogenaamde Bizari Basilica.

Aan het einde van deze mooie rit
zijn we doorgereden naar Festos.
Op deze plaats liggen de resten van Griekse paleizen.
Deze ‘oude stenen’ hebben we in de hitte bezocht
en daarover is meer te lezen in de volgende blog over Kreta.

Vandaag deel twee van mijn fotoverslag van mijn wandeling
door de Samariakloof op Kreta.
Geniet van de foto’s.

Na het dorp Samaria zijn de berghellingen hoog.

We komen aan bij de bodem van de kloof.

Niet alle waarschuwingen zijn even relevant. ‘Groot gevaar, snel lopen’ als je maar een kant uit kunt en je nog kilometers hebt te gaan!.

Maar wat een gezicht.

Het is inmiddels warm. Het is al na de middag, je bent al heel wat gedaald en de zon krijgt vrij spel.

Smal en hoog.

Soms bijna loodrecht.

Heel weinig water.

Prachtige wanden.

Prachtige erosie.

Achteraf nog de kaartjes ingescand.

Dit is het kaartje van de boot.

De plaats waarvan je vertrekt voor de wandeling heet Omalos.
Dit is een plateau op 1250 meter boven zeeniveau.
Agia Roumeli is het dorp aan de kust waar de boot komt
en waar de bus niet kan/mag komen.
Chora Sfakion is het dorp vanwaar de bus wel kan vertrekken.
De ferry brengt je daar naar toe.
De tocht is niet superzwaar maar je hebt wel een hele dag nodig.
De wandeling alleen kostte ons vijfeneenhalf uur.
Omdat wij aan de noordkant van Kreta een appartement hadden
en je van centraal Kreta naar de zuidkant van het eiland loopt,
heb je met het busvervoer en de boottocht, een hele dag nodig.
De tocht is prachtig, zeer de moeite waard.

16 september 2009: Samariakloof.
Werkelijk schitterend.
Voor de kloof was het vandaag een rustige dag.
600 Bezoekers dalen van Centraal Kreta via de kloof af naar de kust.
150 Volgen een deel van de omgekeerde route (The lazy way).
Volgens onze gids komen er op een drukke dag
wel 2000 bezoekers.
Maar goed, ik zit met de blaren.

Hierboven de tekst die ik geschreven heb in Kreta.
We hadden deze dagtrip eerder in de week geboekt.
We werden al vroeg opgehaald en naar een restaurant
in de bergen gebracht waar we nog wat konden drinken.
Dan gaat de bus daarna nog een beetje verder,
ontvangen we onze kaartjes en kan de tocht beginnen.
In de bus en tijdens het lopen worden we begeleid
door een Nederlandse gids die al geruime tijd
op Kreta woont.
De groep bestaat dus voornamelijk uit Nederlanders maar
er zijn ook een kleine tiental Fransen toeristen meegekomen.

De tocht is dan eenvoudig.
Je gaat zo’n 4 kilometer dalen om dan steeds verder
richting kust te lopen.
Verdwalen kan je niet als je op het pad blijft
en je ziet eigenlijk steeds mensen voor en achter je lopen.
Dat lopen doe je door de kloof, soms stijgen dan weer een stukje dalen.
In de kloof ligt een dorpje: Samaria.
Dit dorp is niet meer bewoond maar dient als pauzepost.
Onderweg zijn er meer maar kleinere plaatsen waar je kunt rusten.
Maar om te rusten ben je niet gekomen: lopen is de opdracht.
Aan het eind van de kloof is er net als aan het begin
een post waar je kaartje wordt gecontroleerd.
Vervolgens loop je naar een dorp aan zee waar een paar keer
per dag een ferry komt. Met die boot word je naar een volgend dorp
gebracht waar de bus staat te wachten.
Helaas niet in het haventje maar wat hoger in de heuvels.
Dus nog even klimmen.
Maar dan brengt de bus je weer terug naar je hotel of appartement.

Ik had mijn bergschoenen meegenomen vanuit Nederland
voor deze wandeling. Die zijn niet overbodig.
Maar 4 kilometer dalen was toch te veel voor mijn ongetrainde voeten.
Beide grote tenen hadden flinke blaren.
Ik had ze ook nog eens doorgelopen.
Maar pijn deed het niet.

In deze log zie je de foto’s van de eerste helft van de tocht.
Tot en met voorbij het dorp Samaria.
Morgen volgt het tweede deel.

In de vroege ochtend, het plateau in centraal Kreta, vlak bij het restaurant.

Er is al wel zon maar het is toch nog fris. Dat zal heel snel veranderen.

Het toegangskaartje.

De Witte bergen.

Hier ga je dan omlaag.

Dat de omgeving prachtig is is een overbodige opmerking.

Soms is er uitgebreide bescherming tegen vallend gesteente.

Kerkje.

Gelijk ook een pauzeplaats.

Regelmatig loop je door en langs rivierbeddingen.

We zijn nog niet op de bodem van de kloof.

De bodem komt in het zicht.

Op de achterzijde van het kaartje staat een plattegrond. Maar ik vond het niet eenvoudig om je daar mee te orienteren. Het kaartje geeft aan dat de totale lengte van controlepost naar controlepost 12,8 kilometer is. Voeg daar nog 2 kilometer bij om naar de haven te lopen.

Het dorp Samaria.

Na de lunch lopen we weer verder.

We kijken nog eenmaal terug naar Samaria om het smalle deel van de kloof in te gaan.