Drukken met de Natuur

Gisteren heb ik een tweede workshop gevolgd bij Grafische Werkplaats RAAF
in Breda. De eerste workshop was op Koningsdag en was een lino workshop.
Die lino resultaten waren eerder te zien op mijn blog.
Gisteren was ik benieuwd naar natuurdruk, want daar had ik nog geen
voorstelling van.

IMG_6858GrafischeWerkplaatsRAAFWorkshopNatuurdrukPlukken

Deze foto zag je gisteren misschien ook al. Het is de inhoud van mijn tas die aan het stuur van mijn fiets hangt. De fiets staat bij het Spanjaardsgat in Breda waar ik nog een paar takken verzamelden.


Gisteren was het ‘Natuurdruk’.
Het is een proces waarbij je met behulp van drukinkt, planten en
een pers afdrukken maakt op vochtig etspapier van de planten.

Het begon op vrijdag op de markt waar ik een gemengde bos bloemen
kocht met een aantal bloemen waarvan ik hoopte dat die het goed
zouden doen (nee, dus).

Op zaterdag selecteerde ik enkele bloemen uit de bos en besloot onderweg
nog wilde grassen en ‘onkruid’ te verzamelen.

IMG_6859GrafischeWerkplaatsRAAFWorkshopNatuurdrukOogst

De paarse en blauwe bloemen uit het boeket van de markt bleken minder geschikt te zijn. Te veel bloemen bij elkaar levert geen helder individueel bloembeeld op maar een witte vlek. Dat kun je gebruiken om bij een volgende drukgang op die plaats weer andere dingen te doen. Bijvoorbeeld andere kleuren of andere planten interoduceren.


Vervolgens ga je na een welkom en instructie van twee vrijwilligers
van de werkplaats aan de slag.
Uiteindelijk heb ik een vijftal series van afdrukken gemaakt.
Je ‘speelt’ met een aantal variabelen:
– de drukinkt (veel, weinig, egaal aangebracht of juist niet, zonder drukinkt, ….)
– de plant (ieder takje is anders, vers, gedroogd, eenmalig of hergebruik,
stevige stengels en bladeren, zachte bladeren, simpele bloem,
complexe bloem in trossen, …..)
– de compositie
– gebruik de fysieke indrukken in de drukinkt van de eerste drukgang
bij volgende drukgangen tot de afdrukken heel licht worden en
langzaam vervagen, …..
– combineer met andere structuren dan planten (ik heb dat zel niet
uitgeprobeerd dus ik heb er geen voorbeelden van maar bijvoorbeeld kaasdoek,
of wat te denken van touw, zand, andere structuren)

IMG_6867GrafischeWerkplaatsRAAFWorkshopNatuurdruk

Dit is een voorbeeld van natuurdruk zonder drukinkt. Het relief en de verkleuring zijn het gevolg van de plant, de sappen en restant kleur van vorige serie. De donkere kleur boven het midden zijn plantenresten die tot moes gedrukt zijn. Die kun je nog verwijderen natuurlijk maar op zich geven die ook een interessant beeld. Al zal dat met verloop van tijd verkleuren.

IMG_6868GrafischeWerkplaatsRAAFWorkshopNatuurdrukOntussenInHetDroogrek

Een beetje opgeschoond. Hetzelfde blad etspapier maar nu in het droogrek.

IMG_6869GrafischeWerkplaatsRAAFWorkshopNatuurdrukCompositie

Hier is bewust gekozen voor het niet egaal ininkten van de plaat. Vervolgens is er een compositie gemaakt met planten.

IMG_6870GrafischeWerkplaatsRAAFWorkshopNatuurdruk

Dit is dan het resultaat.

IMG_6871GrafischeWerkplaatsRAAFWorkshopNatuurdrukWasRodePlant

In een volgende drukgang een blad toegevoegd dat bij een eerdere reeks rood geworden was. Dat rood komt bij het afdrukken weer duidelijk in beeld.

IMG_6872GrafischeWerkplaatsRAAFWorkshopNatuurdrukInHetDroogrek

Je kunt best drie of vier afdrukken maken zonder iets aan de inkt te veranderen.

IMG_6873GrafischeWerkplaatsRAAFWorkshopNatuurdrukBewustNietEgaleInkt

Nog een begin van een serie met onder andere tijm.

IMG_6874GrafischeWerkplaatsRAAFWorkshopNatuurdruk

Afdruk en origineel na afdruk.

IMG_6875GrafischeWerkplaatsRAAFWorkshopNatuurdrukThijm

Nog een takje thijm.

IMG_6876GrafischeWerkplaatsRAAFWorkshopNatuurdruk

Afdruk en origineel na afdruk. Het grote blauwe blad is nog van een vorige drukgang.

IMG_6877GrafischeWerkplaatsRAAFWorkshopNatuurdrukRechtsPlaat

Alle bladresten eraf en dan nog een keer afdrukken. Afdruk en plaat.

Met lino en het werken met gutsen heb je meer techniek nodig
(ontwerpen, snijden, vlakverdeling enz) dan bij natuurdruk.
Daar speelt toeval een grote rol en ook je ambitie om dat toeval
te kunnen beïnvloeden.
Met lino vertel je sneller een verhaal, bij natuurdruk blijf je
achter in verwondering.

Ik heb enkele foto’s gemaakt van het proces en eindresultaat.
Die deel ik hieronder, zodat je zelf kunt zien hoe natuurdruk
tot leven komt.

IMG_6862GrafischeWerkplaatsRAAFWorkshopNatuurdrukDeCompositie

Dit was het allereerste begin van de workshop. Op de nog blanco plaat leg ik drie bladeren. Zeg maar de compositie. Vervolgens kies ik een kleur en breng die kleur aan op de plaat.

IMG_6863GrafischeWerkplaatsRAAFWorkshopNatuurdrukDeCompositie

Na de plaat te kleuren plaats ik de bladeren er weer op zoals het plan was. Zo kan er een vel doorweekt etspapier op en kan het in de etspers.

IMG_6864GrafischeWerkplaatsRAAFWorkshopNatuurdrukVochtPlantOpAchterkant

Toen plaat, planten en papier uit de etspers kwamen zag je meteen de groene sappen die door het papier gekomen waren. Nu haal je het papier van de plaat om het resultaat te zien.

IMG_6889GrafischeWerkplaatsRAAFWorkshopNatuurdrukSerie1RoodMetPlantensap

Dit is het resultaat. Egaal, vet rood. Sap van de bladen. De bladen haalde ik van de plaat af. Het middelste smalle blad legde ik weer op de plaat maar dan zo dat het een ‘X’ vormt met de eerdere vorm. Met de kant waar het blad in aanraking met de verf is geweest naar boven.

IMG_6890GrafischeWerkplaatsRAAFWorkshopNatuurdrukSerie1TweedeDrukgangZelfdeMiddenblad

Achter de plaats waar de twee buitenste bladen hadden gezeten zat nog steeds rode verf. Die drukt nu dus de indruk van de bladen af. Dat is ook zo voor het smalle blad maar er is een smal blad ‘bijgekomen’. Resultaat: een ‘X’.

IMG_6865GrafischeWerkplaatsRAAFWorkshopNatuurdruk

Hier zie je resultaat en plaat na afdruk.

IMG_6866GrafischeWerkplaatsRAAFWorkshopNatuurdruk

Vervolgens heb ik blaadjes van een tak getrokken en die los op de plaat gelegd. Opnieuw een afdruk gemaakt. Het resultaat zie je rechts.

IMG_6891GrafischeWerkplaatsRAAFWorkshopNatuurdrukSerie1NogVolVet

En nogmaals het resultaat. Je ziet dat de resultaten van eerdere afdrukken in de serie nog steeds te zien zijn al vervagen ze.

IMG_6892GrafischeWerkplaatsRAAFWorkshopNatuurdrukSerie1Spookbeeld

Alle planten weggehaald en nog een laatste afdruk.