Een vaste schrijfhand heb ik niet.
Mijn handschrift is een ramp.
Toch heb ik al meerdere malen deelgenomen aan een
workshop kalligrafie.
Maar nog nooit Arabische kalligrafie.
Toen zich onlangs de kans voordeed een workshop te
combineren met een bezoek aan de tentoonstelling
‘Groeten uit de Oriënt’ in het Huis van het Boek,
heb ik meteen ingeschreven.
De workshop werd gegeven door Mohamad Badenjki. Ik zat vrij ver vooraan maar helemaal links van zijn presentatie. De foto’s die ik er van gemaakt heb zijn daarom in een beetje vreemde vorm. Maar het gaat om de inhoud.
Wat ik leuk vond aan de workshop was:
= je weet dat het Arabisch van links naar rechts
geschreven wordt. Dat geldt niet alleen voor het
Arabisch. Maar weten en ervaren zijn twee dingen.
Dus nu je begint aan een eerste poging een letter in
het Arabisch te schrijven is dat meteen wennen.
– het Arabisch heeft een hele ontwikkeling doorgemaakt
en net als de Arabische dialecten van Noord-Afrika
kent men een serie van schriftstijlen die zich
ontwikkeld hebben in de rijd en naar geografische locatie.
– het Arabische schriften richten zich in eerste instantie
op de medeklinkers. Ook daar zijn andere voorbeelden van maar
voor mij blijft het altijd enorm wennen. Welke klinker
bij een medeklinker hoort wordt in het Arabisch aangegeven
met ‘streepjes’.
Een abjad of consonantschrift is een schrift waarin (in tegenstelling tot ”echte” alfabetten) elke letter of glief staat voor een medeklinker, en waarbij het aan de lezer wordt overgelaten om zelf een geschikte klinker erbij te lezen.
– de Arabische letter kent ook verhoudingen om de grootte
van de verschillende onderdelen van een letter.
In ons westers schrift kennen iets vergelijkbaars (de
lijntjes en hulplijntjes waartussen we leren schrijven).
In het Chinees gebruiken mensen die karakters leren schrijven
een soort van ruitjespapier.
Die verhoudingen blijven gelijk wanneer je de tekst
klein of groot schrijft.
Arabische schriftstijlen. Mohamad Badenjki is een meester in onder andere het Sulus. Mohamad Badenjki is afkomstig uit Syrië en de namen die hij gebruikt houden verband met zijn afkomst. Je vindt de naam ‘Sulus’ wel op internet maar waarschijnlijk zijn er meerdere schrijfwijzes voor hetzelfde schrift. Zo begint deze lijst met ‘Al Kufi’ en lees ik op internet daarvoor ook de naam ‘Kufic’.
Na de introductie gaan we zelf aan de slag. Dit is de werkplaats met een pen van bamboe en een kleine voorraad inkt (heel slim in een potje met daarin een stukje zijde: beter voor de pen en geen druppels inkt knoeien.
Het gereedschap (en de handen) van een kalligraaf.
‘Sulus’ betekent ook ‘één derde’. Dus dat dicteert de helling van het schrift (hoe schuin je schrijft).
Je kunt wel zien dat ik aan het oefenen ben geweest maar dat het nog heel lang gaat duren voor het iets wordt.
Dit is een deel van het Arabisch alfabet. Het begin dus rechts met de eerste letter: Alif.
De laatste oefening was dat Mohamad Badenjki je naam zou voorschrijven zodat we dat zelf ook eens konden proberen. Ik vroeg hem niet mijn naam maar om ‘Argus’ te schrijven. Van naschrijven kwam het bij mij niet. Ik was nog te druk met de eerste oefeningen.
Het was een heel leuke workshop en Mohamad Badenjki geeft die met enige regelmaat.