Shenyang, 1914 – 1934

China en Japan, deel IV

De Japanse legerofficieren die hadden gehoopt
dat de moord op Zhang Zuolin in 1928
in Noord-China een oorlog op grotere schaal zou doen ontbranden,
werden teleurgesteld.
De regering in Tokyo stelde zich afwachtend op
en kondigde geen algemene mobilisatie af.
In plaats daarvan volgde Zhang Xueliang,
de zoon van Zhang Zuolin, zijn vader op als aanvoerder van diens troepen.
Deze Zhang Xueliang, die in 1898 was geboren,
had een loopbaan achter de rug als middelmatig officier
in de Mantsjoerijse legers van zijn vader,
opiumverslaafde en door vele vooraanstaande commandanten
van zijn vader verfoeide lastpost.
Aanvankelijk zullen de Japanners deze man,
die neerbuigend xe2x80x98de jonge maarschalkxe2x80x99 werd genoemd,
nauwelijks als een bedreiging hebben gezien.
Hij gaf echter in de zomer en herfst van 1928 blijk
van verrassende doortastendheid,
toen hij de drie noordelijke provincies
die het territorium van zijn vader hadden gevormd
xe2x80x93 Heilongjiang, Jilin (Kirin) en Liaoning -,
formeel bij de rest van China voegde,
onder het gezag van de Guomindang en Nanjing.
Als extra aansporing bood deze partij Zhang de leiding aan
over een een Politieke Raad van het Noordoosten,
waarin ook de provincie Rehe (Jehol) zou worden opgenomen.
Ondanks waarschuwingen van Japanse zijde dat er bezwaren bestonden
tegen de hereniging van Mantsjoerije met de rest van China,
zette Zhang door; hij betuigde in december 1928
zijn trouw aan de regering in Nanjing.

Vanaf dat moment gaf Zhang Xueliang blijk
van een onrustbarende eigenzinnigheid.
De Japanners hadden gedacht Zhang te kunnen bexc3xafnvloeden
of zelfs in toom te houden via twee mannen die in het noordoosten
vooraanstaande militaire en civiele leiders
en naaste vertrouwelingen van zijn vader waren geweest.
Zhang die hiervan op de hoogte was, onthaalde het tweetal
in januari 1929 op een diner en liet hen tijdens de maaltijd doodschieten.
De moorden werden gepleegd nadat Zhang zich bij zijn gasten
had gexc3xabxcuseerd om even zijn dagelijkse morfine-injectie te gaan halen.
Tegen de zomer van dat jaar deed Zhang,
als een soort reprise van de overval van zijn vader
op de Sovjetambassade in Beijing in 1927,
een aanval op het consulaat van de Sovjet-Unie in Harbin.
Ook deed hij een poging de hele Oostchinese Spoorwegmaatschappij,
die onder toezicht van de Sovjets stond,
over te nemen en alle burgers van de Sovjet-Unie die er werkten,
de laan uit te sturen.
In dit geval deed een krachtig militair antwoord van Stalin
hem op zijn schreden terugkeren, maar toen in het najaar van 1930
een militair-politieke coalitie in het noorden
xe2x80x93 bestaande uit het geduchte trio Feng Yuxiang, Yan Xishan en Wang Jingwei xe2x80x93
probeerde Chiang Kai-shek ten val te brengen,
liet Zhang Xueliang zijn eigen troepen via Shanhaiguan
naar het zuiden optrekken, waar hij het noordelijke deel
van de provincie Hebei bezette.
Deze zet gaf hem de macht over de daardoorheen lopende trajecten
van de spoorlijnen Beijing-Wuhan en Tianjin-Pukou,
terwijl hij ook de overvloedige douane-inkomsten uit Tianjin kon opstrijken.

Wikipedia

Feng Yuxiang (1882xe2x80x931948) was a warlord and leader in Republican China. He was also known as the Christian General for his zeal to convert his troops and the Betrayal General for his penchant to break with the establishment. In 1911, he was an officer in the ranks of Yuan Shikai’s Beiyang Army but joined forces with revolutionaries against the Qing Dynasty. He rose to high rank within Wu Peifu’s Zhili warlord faction but launched the Beijing coup in 1924 that knocked Zhili out of power and brought Sun Yat-sen to Beijing. He joined the Nationalist Party (KMT), supported the Northern Expedition and became blood brothers with Chiang Kai-shek, but resisted Chiang’s consolidation on power in the Central Plains War, and broke with Chiang again in resisting Japanese incursions in 1933. He spent his later years supporting the left-wing of the KMT which cooperated with the Chinese Communists.

Yan Xishan, (8 October 1883 xe2x80x93 22 July 1960) was a Chinese warlord who served in the government of the Republic of China. xe2x80xa6 Although Yan was known as the “Model Governor” for his enlightened policies, he was nonetheless a military dictator. In 1926, he pledged his loyalty to Chiang Kai-shek’s new government, but in 1929 he joined Feng Yuxiang and Wang Jingwei in their attempt to overthrow the Chiang administration. During the Central Plains War, Yan joined Feng Yuxiang to fight Chiang Kai-shek, but both were defeated when Zhang Xueliang decided to join Chiang. Yan was forced to flee Shanxi to Dalian after his defeat, but after a brief retirement in the early 1930s, Yan returned to power in Shanxi and undertook social and military reforms to counteract the spread of communism in the province. xe2x80xa6 During the Second Sino-Japanese War, most regions of Shanxi were quickly overrun by the Japanese, but Yan refused to flee the province and after losing the provincial capital Taiyuan, he relocated his headquarters in the remote corner of the province, and then effectively resisted Japanese attempts to completely seize Shanxi. During the Second Sino-Japanese War, the Japanese made no less than five attempts to negotiate peace terms with Yan and hoped that Yan would become a second Wang Jingwei, but Yan refused and stayed on the Chinese side. In 1936, Yan supported Zhang Xueliang’s seizure of Chiang Kai-shek in the 1936 Xi’an Incident, in order to force a Communists-Lords of War-Republicans collaboration against Japanese.

Wang Jingwei (May 4, 1883 xe2x80x93 November 10, 1944), was a Chinese politician. He was initially known as a member of the left wing of the Kuomintang (KMT), but he was staunchly anti-Communist, and his politics veered sharply to the right later in his career. A close associate of Sun Yat-sen, Wang is most noted for disagreements with Generalissimo Chiang Kai-shek and his formation of a Japanese-supported collaborationist government in Nanjing. For this role he has often been labeled as a Hanjian. His name in China is also now a term used to refer to a traitor, similar to the Americans “Benedict Arnold” or Norwegians “Quisling”.



Jonathan Spence
Op zoek naar het moderne China 1600 xe2x80x93 1989
xc2xa9 1990 xc2xa9 1991 voor de Nederlandse taal.

Pagina 387