Een eerste blik
Gevouwen handen, een gesprek, een scène

Het is al even geleden dat ik de tentoonstelling bezocht.
Op 17 oktober.
De tentoonstelling was net voor de derde dag open.

Haarlem. Teylers Museum, Drie figuren in aanbidding, circa 1495 – 1503, pen in bruine inkt, zwart krijt op papier.

Bidden deze mannen?
De figuur die we het best zien
lijkt zijn handen gevouwen te hebben.
Houdt hij iets vast?
Hij kijkt niet in devotie vooruit,
niet naar een beeld in de verte.
Hij lijkt in gesprek met de figuur rechts.
die zijn blik beantwoordt.
Luisterend misschien.
De knielende figuur links
blijft buiten het gesprek.
Zijn handen zijn vaag,
de vingers niet herkenbaar.

Wikimedia noemt dezelfde tekening iets terughoudender:
Drie geklede figuren, de handen gevouwen,
linker figuur geknield, de anderen staand.

Ik heb gezocht in beide catalogi (2005 en 2025)
maar (nog) geen gedetailleerde beschrijving bevonden.

De titel van Teylers — in aanbidding — suggereert devotie.
Maar waar blijkt die uit?
Is het een conventionele toewijzing,
of een interpretatie van houding en gebaar?

De datering schuift.
In 2005: ca. 1495–1500.
In 2025: ca. 1496–1503.
Ook de zaaltekst volgt die latere marge.
Wat verklaart deze verschuiving?
Een nieuw inzicht in stijl, papier, of context?
Of een herijking van Michelangelo’s vroege jaren?

Je kunt je voorstellen dat gevouwen handen
en een knielende houding
snel ‘aanbidding’ genoemd worden.
Maar bij Michelangelo
— met zijn aandacht voor details —
is het de vraag of we niet eerder een gesprek zien.
Een scène.
Een moment van uitwisseling.