Vandaag het negende en laatste deel van het hoofdstuk
over de relatie tussen China en Japan aan het begin
van de twintigste eeuw.
Stap voor stap raakt China verder verstrikt in de Japanse agressie.
China was op geen enkele manier in staat om er een antwoord op te formuleren.
De neergang van het keizerrijk, de bemoeienissen van kolonisatie machten
en interne tegenstellingen, ontnamen het land de kracht
Japan te weeerstaan.

Laatste deel.

Jonathan Spence, Op zoek naar het moderne China, Japanse basis in het noordoosten van China 1932 – 1933.

In mei 1933 volgden de laatste bedrijven in het drama
van de Japanse militaire consolidatie in Noordoost-China.
Die maand trok het Japanse Mantsjoerijse leger,
dat tot het weinig verrassende inzicht was gekomen
dat zijn troepen aan de noordzijde van de Chinese Muur
niet veilig waren zolang het gebied ten zuiden daarvan
in Chinese handen was, de provincie Hebei binnen.
Daar bestookte het de Chinese troepen met een combinatie van kracht,
list en psychologische oorlogsvoering.
In een reeks klassieke militaire acties dreven de Japanners
hun vijanden tot de rivier de Bai terug.
Ook bewerkten ze via een speciaal bureau in Tianjin
regionale generaals en voormalige warlords met steekpenningen
om over te lopen of eigen regimes op te zetten.
Ze spoorden plaatselijke leiders van geheime genootschappen
en paramilitaire organisaties aan tot verzet
en stuurden de Chinese militaire plannen in het honderd
door in radio-uitzendingen op Chinese legerfrequenties
de commandanten te velde valse orders door te geven.
Ten slotte vlogen ze met oorlogsvliegtuigen laag over Beijing,
waarmee ze de bevolking schrik aanjoegen
en een gevoel van hulpeloosheid bezorgden.

Shenyang, deel IX.

Jonathan Spence
Op zoek naar het moderne China 1600 xe2x80x93 1989
xc2xa9 1990 xc2xa9 1991 voor de Nederlandse taal.

Pagina 387

Eind mei 1933 drongen de Chinese legers,
door een reeks zware nederlagen ontmoedigd en verdeeld, op vrede aan.
In de kustplaats Tanggu tekenden de Chinese onderhandelaars
binnen schootsafstand van een Japans slagschip
en een eskader torpedobootjagers een vernederende wapenstilstand.
Het Bestand van Tanggu bepaalde dat het gedeelte van de provincie Hebei
ten noordoosten van een lijn even boven de Bai
een gedemilitariseerde zone werd.
Hier zouden alleen Chinese politie-eenheden mogen patrouilleren
die xe2x80x98niet bestaan uit gewapende eenheden
die de Japanners vijandig gezind zijnxe2x80x99.
Van hun kant zouden de Japanse troepen zich terugtrekken
naar de Chinese Muur met uitzondering van de eenheden die,
zoals reeds jaren eerder in het Bokser-protocol was bepaald,
de vrije toegang tot Beijing bewaakten.
Wel behielden ze zich het recht voor boven het gebied
verkenningsvluchten uit te voeren om zich te vergewissen
dat het bestand niet door Chinese troepen werd geschonden.
Luttele weken nadat het Bestand van Tanggu was gesloten,
werd de kwestie van de staatsvorm van Manzhouguo
opnieuw aan de orde gesteld xe2x80x93 door Puyi, zijn adviseurs, het leger
en ministers in Tokyo.
De bevelhebber van het Japanse leger in Mantsjoerije zei tegen Puyi
dat iedereen ermee akkoord ging dat het keizerschap zou worden hersteld.
Toen Puyi dat hoorde, zorgde hij
dat het keizerlijke drakengewaad van Guangxu,
de laatste volwasssen Qing-keizer, hem uit Beijing werd toegestuurd.
In maart 1934 hulde Puyi zich tijdens een speciale ceremonie
in zijn geleende keizersmantel, waarna hij
op het Altaar van de Hemel in een oostelijke voorstad van Changchun,
de nieuwe hoofdstad, zijn ambtsaanvaarding bekend maakte.
Vervolgens stak hij zich voor de troonsbestijging in militait tenue.
Als nieuwe regeringstitel koos hij de term Kangde
xe2x80x93 xe2x80x98tijdperk van deugdzame vredexe2x80x99.
De eerste lettergreep van deze benaming moest de macht
en het aanzien van keizer Kangxi in herinnering roepen,
die 250 jaar eerder de Qing-staat had verenigd
en de grenzen van Mantsjoerije tegen de Russen had afgebakend.
Slechts weinige van de Chinese en Manzu-hovelingen
die zich met de Japanse officieren rond de machteloze Puyi verdrongen,
zullen werkelijk hebben gedacht dat de glorietijd
van de vroege Qing zou weerkeren.