Munch is een schilder die de meeste mensen kennen van ‘de Schreeuw’.
Dat vreemde schilderij van een soort buitenaards wezen
dat het uitschreeuwt van…. ja van wat eigenlijk.
Het schilderij toont ons onmacht, vervreemding, angst
in de meest pure vorm.
Edvard Munch, the Scream, Skrik, 1893.
Het schilderij is echter slechts een kleine schakel
in het alomvattende werk dat Munch heeft geprobeerd te maken:
de Frieze of Life, De fries van het leven.
Eerst het woord ‘fries’.
Dat heeft niets met Friesland te maken.
In de kunst is het een begrip dat Wikipedia als volgt omschrijft:
|
Een fries is in de kunstgeschiedenis en archeologie de term voor iedere uitgebreide, narratieve voorstelling van mensen, mythologische figuren en/of dieren binnen een duidelijk kader. |
Munch probeert in een serie schilderijen
zijn volledige boodschap te tonen.
Het begint met de tentoonstelling in 1893 in Berlijn
als de ‘Study for a series: Love’.
Net als tijdgenoot Gustav Mahler die probeert de ultieme
symfonie te schrijven, zo probeert Munch vanaf 1893
zijn Gesamtkunstwerk bij elkaar te schilderen.
Ik ben op zoek gegaan naar de schilderijen die samen
de ‘Study for a series: Love’ vormen,
maar ik kom steeds op andere plaatsen tot een andere,
onvolledige samengestelde lijst van werken.
Het zal duidelijk worden, Edvard Munch is in die jaren
geen optimist. Het leven zat hem ook niet mee.
De Frieze of Life is een opsomming van zijn centrale thema’s:
leven, liefde, angst, dood, melancholie, bezorgdheid,
ontrouw en jalouzie.
Combineer dat met zijn opvatting over kunst:
We should no longer paint interiors with men reading and women knitting. We should paint living people who breathe, feel, suffer and love.
We moeten niet langer kamers schilderen waar mannen lezen en vrouwen breien. We moeten levende mensen schilderen die ademen, gevoelens hebben, lijden en van elkaar houden.
En het is niet vreemd dat Munch een voorloper is van het Expressionisme.
Het volgende overzicht is zeker niet van die eerste tentoonstelling in Berlijn
maar is een soort ideaalbeeld van de Frieze of life:
Munch beschreef het zelf als: “A poem about life, love and death.”
Een gedicht over het leven, de liefde en de dood.
Each of the four walls had its own title:
the left hand wall was called “Love’s awakening”
On the next wall hung pictures characterised as “Love blossoms and dies”
Then came “Fear of Life” and
on the final wall hangs “Death”.
Elk van de vier muren had zijn eigen titel: de linkermuur heette: Het ontwaken van de liefde, dan volgde: De liefde bloeit op en sterft, vervolgens: De angst voor het leven, en de laatste muur heette: De dood.
Argusvlinder 