Een tijd terug las ik “Van oude meesters en dingen die niet voorbijgaan”.
Reflecties op schilderkunst.
Dit is een essay dat ik op een website aantrof.

Rembrandt van Rijn, het Joodse Bruidje, 1667.

De volgende tekst sprak me aan:

Een foto representeert niet hetzelfde als een schilderij:
een persoonlijke afdaling in de zichtbare wereld,
een reis naar de wortels van het beeld.
Een schilderij is eigenlijk een persoonlijk verslag
van deze afdaling in de zichtbare wereld
in de vorm van een reconstructie
met behulp van de (schilderkunstige) illusie.

De komst van de fotografie wordt door veel mensen die schrijven over kunst
aangegrepen als de reden waarom zich zo’n grote verandering in de kunst
heeft voorgedaan in de vorige eeuw.
Maar volgens mij heeft de fotografie er niets mee van doen.
Je kunt nog steeds mooie, goede realistische kunst maken,
zelfs portretten en al voor de fotografie in zwang kwam
werden er schilderijen gemaakt waarbij het niet meer
om het realisme alleen ging.

Rembrandt van Rijn, het Joodse Bruidje (detail), 1667.

Hier schildert Rembrandt geen foto.
Het is een bijbelse voorstelling maar op zich hoef je dat niet te weten.
Misschien hebben mensen voor dit doek geposeerd maar de compositie
kan even goed volledig bedacht zijn.
Het is de emotie die Rembrandt hier oproept die dit werk zo prachtig maakt.
En ga maar eens kijken.
Geen fijne penseelstreken maar dikke verf, opgezet met een mes.
Niet glad en effen maar ruw en vol expressie.
Dit schilderij is al meer dan 300 jaar oud.