Het turfschip van Breda

Als verteller van dit verhaal nodig ik de figuur uit die het verhaal
van Alphonse Timmermans en Gerrit de Morxc3xa9e over het Turfschip van Breda
begint. Laat hem het verhaal maar vertellen.

De verteller Om de gebeurtenissen rond
Het Turfschip van Breda
een beetje te kunnen plaatsen
heb ik de volgende tijdslijn opgezet:

Laten we eerst
een forse stap
terug zetten

 


Karel V, geboren in Gent (1500), stamt uit het huis van Habsburg.
Als landsheer van de Nederlanden, koning van Spanje
en keizer van het Heilige Roomse Rijk, is hij de baas
in het grootste deel van wat we vandaag Europa noemen
(met uitzondering van Portugal, het Verenigd Koninkrijk,
delen van Italixc3xab en delen van Oost Europa).
Deze roomse machthebber kreeg steeds meer tegenstand
uit protestante hoek. Zo ook in de Nederlanden.
En dat is ook zo’n beetje het thema van de jaren die gaan volgen
hoewel de economische zelfstandigheid van de Noordelijke Nederlanden
en de ambities van mensen als Willem van Oranje
ook een grote rol speelden.
In 1555 doet Karel V troonsafstand
en in 1556 komen de Nederlanden onder Filips II van Spanje.





Het rijk van Karel V tegen het eind van zijn regeerperiode.





1556 

De Spaanse Nederlanden ontstaan.

Dit is de geschiedkundige naam voor de Habsburgse Nederlanden van 1556 tot de feitelijke scheiding van Noord en Zuid in 1585.

 1566

De beeldenstorm (10 augustus – oktober 1566)

De verzamelnaam voor een serie vernielingen van rooms-katholieke heiligdommen in de Spaanse Nederlanden

 1567 Alva komt met troepen naar de Nederlanden als strafexpeditie ten gevolge van de beeldenstorm.
1569  Alva voert de Tiende Penning in (belastingmaatregel).
 1570 Derde Allerheiligenvloed.
 1574 Het Leidens ontzet.
 1576

De Spaanse furie of zoals in Spanje genoemd: de plundering van Antwerpen.

Dit is het plunderen en in brand steken  van de stad Antwerpen door Spaanse en Waalse troepen op 4 november 1576.

 1579 De Unie van Utrecht is een op 23 januari 1579 getekende overeenkomst tussen een aantal Nederlandse gewesten, waarin werd overeengekomen dat men zich gezamenlijk zou inzetten om de Spanjaarden het land uit te jagen.
 1581

Plakkaat van Verlatinghe.

De officiële verklaring van een aantal Nederlanden, waarin Filips II van Spanje werd afgezet als heerser. Het kan dus worden gezien als de Nederlandse onafhankelijkheidsverklaring

 1581

Eerste beleg van Breda.

Het Eerste beleg van Breda, ook bekend als de Furie van Houtepen of Haultepenne, vond plaats op 26 en 27 juli 1581, gedurende Parma's Negen Jaren. Feitelijk was het geen Beleg maar een gevecht in de stad. Het gevecht werd gewonnen door de Spaanse generaal Claudius van Berlaymont, de Heer van Haultepenne.

 1584 Willem van Oranje vermoord, Johan van Oldenbarnevelt en later Prins Maurits volgen hem op.
 1585  De val van Antwerpen door de hertog van Parma.
 1587 Stichting Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden.
 1590 Turfschip van Breda, 4 maart.
 1609 Begin Twaalfjarig bestand.

 

Zonder Wikipedia zou het niet zo snel mogelijk geweest zijn
bovenstaand overzicht te maken.

Als je dit rijtje met datums bekijkt, zie je als rode draad
dat de Noordelijke Nederlanden (gebieden als Holland, Utrecht ed
is samenwerking met steden als Haarlem, Leidens enz),
zich langzaam vrijmaken van Spanje.
Godsdienst speelt daarbij een grote rol maar tergelijkertijd
zie je de opkomst van bijvoorbeeld het VOC en deze
opkomende economische bloei leidt uiteindelijk tot het Twaalfjarig bestand.

De verteller

In deze hele geschiedenis

is het Turfschip van Breda

maar een kleine voetnoot.

Maar zeker een

met een behoorlijke

propagandistische waarde.

Het boekje van

Alphons Timmermans en

Gerrit de Morée uit 1951

getuigt daar

zo'n 350 jaar later

nog steeds van.